Yapboz Evi
Aşağİstanbul Maceraları 2
Melis Sena Yılmaz

Çocuk Kitaplar (8-12 yaş) • Roman • 176 sayfa
Önerilen sınıflar: 4. Sınıf • 5. Sınıf • 6. Sınıf
OYUNLAR • SOSYAL İLİŞKİLER • DUYGULAR • İLETİŞİM • ERDEMLER
dedektiflik • İstanbul • sırlar • hayal gücü • macera • kimlik • iz sürmek • arkadaşlık • yapboz • fantastik • merak • özlem • nesillerarası iletişim • gizem • cesaret • aidiyet
Kitap Hakkında
Sürükleyici romanlarıyla sevilen yazar Melis Sena Yılmaz, Aşağİstanbul adlı ilk kitabında yarattığı rengârenk dünyada yepyeni, soluksuz bir macera daha anlatıyor. Gizemlerin yapboz tablolarıyla örüldüğü polisiye tadındaki roman, okurunu şaşırtıcı ipuçları peşinde heyecanla koşturuyor. Muzip bir dille yüreklere dokunurken sevginin, merakın ve gerçeklerin gücünü hissettiriyor.
Zeynep’in dedektif babası, iş için apar topar Büyükada’daki bir köşke çağrılır. Zeynep’e, komşuları Yapboz Hilmi göz kulak olacaktır. Evinde yüzlerce yapboz tablo bulunan bu sessiz sakin adamın üstünden başından parçalar dökülmeye başlayınca Zeynep, arkadaşı Orkun’la birlikte araştırmaya koyulur ve komşunun sıradan biri olmadığını keşfeder. Nakliyeci karıncaları, gözyaşı ve kahkaha perileri, acil durum pelikanlarıyla çok renkli Aşağİstanbul’un, yapbozların içine saklanmış karanlık bir yüzü mü vardı?..
- Zeynep’in babası Murat Dingin bir dedektif. Dedektiflik tehlikeli bir meslek midir? Dedektif olmak için hangi üniversiteye gitmek gerekir? Eğitim almadan babadan öğrenilerek yapılabilir mi?
- Başlarken romanın fantastik bir İstanbul’da geçtiğini hangi öğelerden anlıyoruz?
- Zeynep’in, Yapboz Hilmi’nin peşinden gitmek istemesinin nedeni sadece yaşlı bir komşuya duyduğu sorumluluk duygusu mu yoksa başka nedenleri mi var? Hilmi Amca’dan yapboz parçalarının dökülmesi neyin simgesel anlatımı olabilir?
- Romanda Zeynep’in merak nedeniyle gösterdiği cesareti irdeleyin. Merak ve cesaret ne zaman risk içerir, ne zaman olumlu sonuç verir; örnekler üzerinden tartışın.
- Konulara yaklaşımı Orkun’un kişiliği için hangi ipuçlarını veriyor? Orkun’la Zeynep arasındaki arkadaşlık ilişkisinde dikkat çeken incelikler neler?
- Yazar, “fırtınadan nasıl korunacağımıza bakmakla fırtınanın kendisine bakmak arasındaki farkla” ne demek istiyor? Bu düşünceyi başka hangi örnekler üzerinden açıklayabilirsiniz?
- Romandaki yapboz tabloları gibi birine girme şansınız olsa nasıl bir tabloda yer almayı isterdiniz? Nedenlerinizle birlikte açıklayın.
- Yapboz tablosundaki “cennet gibi” kentin bile güvenli olmaması size ne düşündürüyor? Sizce dünyada tam anlamıyla güvenli yer neresi olabilir?
- Riko’nun, Zeynep ve Orkun’un, Yapboz Hilmi’nin peşinden Güzel Bir Yer’e gittiğini Murat Bey’e ve Tütü’ye söylemesi doğru mu? Bu ispiyonlama sayılır mı? Konuşan köpek Riko maceraya ne katıyor?
- Kaba Taş’ın, “Bir bilmeceyi çözebilmek için fiziksel anlamda içinde olman gerekmez. Zihnin onunla kuşansa yeterli,” sözü ne anlama geliyor? İnsan oturduğu yerden, sadece düşünerek bilmece çözebilir, gizemi aydınlatabilir mi?
- Zeynep, “parçalara değil de bütüne bakmayı” nasıl başarıyor? Yapboz bu konuda bir simge olabilir mi?
- Neşe Teyze’nin, Tütü’nün ve Yapboz Hilmi’nin karakter özellikleri neler? Çalışanları ya da çevrelerindekilerle ilişkilerinde neler dikkatinizi çekti?
- Zeynep’in Güzel Bir Yer’e gittiğini bildiği halde Murat Bey neden kızını ciddiye almıyor? Sizce komşuları olan Yapboz Hilmi’yi Güzel Bir Yer’de bırakıp dönmesi mantıklı mı?
- Sizce bu fantastik maceradaki en ilginç karakter, şey ya da davranış hangisi?
Yaratıcı Etkinlikler
- Resimleme: Karıncaların bavulları taşıması, Yapboz Hilmi’nin evi, itfaiyeci pelikanların Zeynep’le Yapboz Hilmi’yi hastaneye götürmesi, Deri ve Tüy Hastalıkları doktoru Sezen Şifalıel’in Yapboz Hilmi’yi muayene etmesi, çocukların müze yapbozunun içinde sıkışması, karlı yapbozdaki kar fırtınası, “Tatlı Düşler Kafesi”ndeki kaplumbağa çay tabakları, Kaba Taş’ın yol vermesi, Riko Bey’le yapboz dükkânına gidiş, Güzel Bir Yer’deki sirk gibi sahne ve yerlerin resimlerini yapın. Resimleri, düzenleyeceğiniz “Yapboz Evi Sergisi”nde diğer sınıfların görmesini ve yorum yapmasını sağlayın.
- Çalıştay: Gruplar halinde çalışarak yaşlılarla ilişkilerin nasıl yürütülmesi, hangi incelikleri taşıması gerektiği ve karşılıklı dikkat noktalarını saptayın. Nesillerarası iletişimde yapılan bilinçli ya da bilinçsiz hataları saptayın, nedenlerini araştırın. Grupların sunumları tamamlanınca konuyla ilgili ortak sonuçları bir rapor halinde düzenleyin.
- Atölye: Herkes birbirini görecek biçimde yerleşsin. Önce köşk sahibesi Neşe Hanım’ın, “parlak şeylere düşkün oldukları için karga-insanları hırsız adayı olarak görmesi”nin ne kadar sağlıklı bir düşünce biçimi olduğunu tartışın. Sonrasında bu tür düşüncelere gerçek yaşamdan örnekler verin. Bu haksız bir düşünceyse, günlük yaşamda ne sıklıkla bu haksızlığa uğruyor ya da benzer haksızlıkları başkalarına yapıyoruz, tartışın. Varılan sonuçların ışığında ırkçılık, türcülük gibi ayrımcılıkların günlük yaşamdaki yeriyle ilgili bir özeleştiri açıklaması yazın ve sınıfta sergileyin.
- Karikatür: Herkes romandaki en az iki kişiliğin ve nakliyeci karıncalar, gözyaşı ve kahkaha perileri, acil durum pelikanları, martı polisler gibi fantastik karakterin renkli ya da karakalem karikatürünü yapsın. Karikatürler, oluşturacağınız “Yapboz Evi Panosu”nda diğer sınıflara ve velilere de sergilensin.
- Yazma: Öğrenciler 3 kişilik gruplara ayrılsın. Her grup kendine bir isim versin. Gruplar evde, yakınlarında, arkadaşlarında ya da bir dükkânda satılan istedikleri bir yapboz kutusunun üstündeki tablonun (ya da yapılmış bir yapbozun) fotoğrafını çeksin. Her grup, hayali bir yapboz parçasına basarak çektiği fotoğraftaki yere gittiğini düşünsün. Gruptaki 3 arkadaş burada birlikte yaşadıkları fantastik bir macera hayal ederek bir öykü yazsın. İsteyenler yazdıkları macerayı diğerlerine canlandırarak anlatsın. Bakalım, hangi grubun hayal gücü sınırsız?
- Canlandırma: Gönüllü öğrenciler hayallerindeki bir dedektifi canlandırarak, nasıl araştırma yaptığını, olayları nasıl çözümlediğini, hangi ayrıntılardan yola çıktığını, ip uçlarını nasıl topladığını anlatsın. Bir dedektif gibi kendisine başvuranı ya da zanlıyı canlandırarak örnek vaka olarak sorgulasın.
- Film: Sirk görenler deneyimlerini anlatsın. Hep birlikte dünyanın en ünlü sirklerinden biri olan Cirque du Soleil’in internetteki bir videosunu izleyerek sirk gösterilerinin nasıl bir sanata dönüşebileceği tartışılsın.
- Okuma: İsteyen her öğrenci, fantastik macera türünde en sevdiği kitabı sınıfa getirsin. Önceden hazırlandığı; kitabın konusu, yazarı ve arkadaşlarına önerme nedenini içeren 2-3 dakikalık kısa bir konuşma yapsın. Önerdiği kitabını okumak isteyen diğer arkadaşlarına sırayla versin. Böylelikle sınıfta, “Kitap Takası” adıyla okumayı özendiren bir kitap değişim kampanyası başlasın.
- Oyun: Öğrenciler çember biçiminde yerleşsin. Her öğrenci sırayla “İstanbul” hakkında bir cümle, saptama, görüş ya da fikir söylesin. 2 öğrenci, olumlu ya da olumsuz oluşuna göre söylenenleri tahtaya not alsın. Çember tamamlandıktan sonra tahtadakiler sayılsın. Bakalım, İstanbul hakkında çoğunluk olumlu mu yoksa olumsuz mu düşünüyor?