Son Bahçe

Füsun Çetinel

Çocuk Kitaplar (8-12 yaş) • Roman • 152 sayfa
Önerilen sınıflar: 4. Sınıf • 5. Sınıf • 6. Sınıf
DOĞA ve EVREN • SORUMLULUKLAR • DUYGULAR • SOSYAL İLİŞKİLER • İLETİŞİM • HAKLAR
kentsel dönüşüm • arkadaşlık • okul • nesillerarası iletişim • deprem • taşınmak • yardımlaşma • mahalle • hayaller • doğa • aile • sosyal sorumluluk • mimarlık • göçmenlik • dedektiflik • insan hakları

 PDF İndir  DOC İndir  Yazdır 

Tartışma Konuları   |   Yaratıcı Etkinlikler

Çocuk ve gençlik edebiyatının sevilen yazarı Füsun Çetinel, hızla betonlaşan mahallelere, yok olmaya yüz tutan yeşil alanlara dikkat çekiyor. İnsan ve hayvan dostu şehirlerin hayalini kurduruyor, yaşam alanlarımızın olumlu dönüşümü için ilham veriyor. Renkli kahramanların kesişen hikâyeleriyle süren roman, doğayla uyumlu kararların filizlendiği sürprizlerle dolu bir macera.

Kentsel dönüşüm sırası Zeynepler’in evine gelmiştir. En yakın arkadaşı Tunç’tan ayrılacağına üzülen Zeynep, hayalindeki parkı tasarlayarak kazandıkları yarışmaya bile sevinemez. Neyse ki, aynı mahallede uygun bir daire bulurlar. Tüm sakinleri yaşlılar olan apartmanın bahçe katı perişan haldedir, ama bakımsız bile olsa bahçesi muhteşemdir. Taşınma telaşına, dinlenme evindeki aksi albayı ziyaret ödevi eklenen iki arkadaş, mahalledeki bu son bahçeyle ilgili sinsi bir planın ortasına düşüverir...

1. Apartmanlarının yıkılacak olmasına Zeynep’in, anne ve babasıyla alt kat komşuları Mukaddes Hanım’ın verdiği tepkileri, nedenleriyle birlikte irdeleyin. Böyle bir durumda kalsanız siz nasıl hisseder, neler düşünürdünüz?
2. Zeynepler’in evinde pazar günlerinin ailece “yavaş gün” ilan edilmiş olması ne anlama geliyor? Böyle bir günün aile içi ilişkilere ne gibi katkıları olur? Bütün günü ekransız geçirmek mümkün mü?
3. Geri dönüşümle ileri dönüşümün farkı nedir? Sizce çevrenizde geri ve ileri dönüşüme yeterince dikkat ediliyor mu? Bu konuda sizin bireysel tutumunuz ne?
4. Sinan Bey’in içinde yer aldığı Mahalle Konseyi kimlerden oluşuyor? Böyle bir konseyin mahalle yaşamına etkileri neler olabilir? Mahallenizde böyle bir konsey olsa onlardan neler talep edersiniz?
5. “İnsan dostu, güvenilir bir şehir” ne demek? Sizce kentsel dönüşüm yapılması o kenti yeterince güvenli hale getiriyor mu? Depremlerde yeni yapılmış binaların da yıkılması nasıl açıklanır?
6. Ailenizin ya da tanıdıklarınızın deneyimlerini düşündüğünüzde ev değiştirmek, taşınmak hayatları nasıl etkiliyor? Sizce taşınmak olumlu mu yoksa olumsuz bir durum mu?
7. Ev değiştirmeniz gerekse konforlu bir apartman dairesinde yaşamayı mı, bahçeli bir evde yaşamayı mı seçersiniz? Nedenlerinizle birlikte açıklayın.
8. Zeynep, konteynır evlerde yaşayan Amine, Mohammet ve diğer göçmen öğrenciler gibi evsiz kalmak istemiyor. Sizce onlar evsiz kalmayı istediler mi? Böyle evsiz göçmenlere karşı diğer öğrencilerin tutumunun insan haklarına ne kadar uygun olduğunu irdeleyin. Aynı biçimde öğrencilerin Küflü Eymen’e yaklaşımını irdeleyin. Bir çocuğun yaşam koşulları nedeniyle “küflü” sıfatıyla yaftalanarak dışlanması nasıl açıklanır? Yoksul olmak suç mu?
9. Başkalarının hikâyelerini dinlemek neden önemli? Bu hikâyeleri sormak, öğrenmeye çalışmak başkasının işine burnunu sokmak ya da dedikoduculuk sayılır mı?
10. Romandaki karakterleri inceleyin: Albay lanet biri mi, Tunç yemek düşkünü bir aptal mı, Zeynep’in ebeveynleri pısırık mı, Yiğit geri zekâlı mı, Zeynep işgüzar mı, Zerrin Öğretmen hayalci mi? Bütün karakterleri, tutum ve davranışlarını örnekleyerek açıklayın.
11. Zeynep’in bahçede buldukları bebek kirpinin bakım sorumluluğunu Cehennemo’ya vermesinin mantığı nedir? Yaşlılara iş ve sorumluluk vermek sizce doğru bir davranış mı, onlar için yorucu olmaz mı? Neden?
12. Sırf yaşlı olduğu için sözlerine inanılmayan, bir kenarda oturması beklenen, sosyal hayattan dışlanan, yönetimlerce yük olarak görülen ileri yaşlardaki kişiler kendilerini nasıl hisseder? Bu soruyu çevrenizdeki yaşlıları ve onlara yaklaşımları gözlemleyerek ve empati kurarak yanıtlayın. Bu durum insan haklarına uygun mu?
13. Romanda nesillerarası iletişimde neler dikkatinizi çekiyor? Nesillerarası ilişkiler, komşuluk ya da arkadaşlık kültürleri için geleneklerimiz bize ne der?
14. Mahalledeki son bahçeyi neden çocukların savunması gerekiyor? Yetişkinlerin beton düşkünlüğünü nasıl önlenir? Neler önerirsiniz?

Yukarı

• Tartışma: Sınıfça bir tiyatro salonuna ya da genişçe bir toplantı odasına yerleşin. Hep birlikte Sinan Bey’in kafasındaki sorulara yanıt arayın: Niye betondan kulelere hapsolmak, yaşamlarını tehlikeye atmak ister insanlar? Niye doğayla barışık yaşamayı başaramıyorlar? Betonu niye bu kadar çok seviyorlar? Niye ders alamıyorlar yaşadıklarından?.. Beyin fırtınasında öne çıkan fikirleri bir rapor biçiminde düzenleyerek, bölümler halinde sosyal medyada paylaşın.
• Uygulama: Öğrenciler 3 kişilik gruplara ayrılsın. Her grup kullanılmayan bir eşyayı ya da atık malzemeyi, yaratıcı biçimde, yararlı yeni nesnelere dönüştürerek ileri dönüştürsün. Bu dönüştürülenler sınıfça saptanan sloganlar eşliğinde bir kermeste satılsın. Nesnelerin fotoğrafları WhatsApp gruplarında paylaşılsın. Elde edilen gelirle bir dinlenme evine armağan alınsın.
• Röportaj: Zerrin Öğretmen’in söylediği, “Bir kendi içimizde yaşadığımız hikâyelerimiz vardır, bir de başkalarına anlattıklarımız,” cümlesi uyarınca herkes, çevresinden 45 yaş üstü en az 3 yetişkine çocukluk hayallerini sorsun. Çevrelerindeki büyüklerin içinde gömülü kalmış hikâyeleri ortaya çıkarsınlar; gerçekleşmemiş olanların nedenini öğrensinler. Bütün röportajları birleştirerek, hayallere engel olan nedenler listelensin. Bakalım, hangi nedenler yaygın?
• Sosyal Sorumluluk Projesi: Sınıfça romandaki Mahalle Konseyi’nin benzerini oluşturun. Önce, okulunuzun bulunduğu mahallenin nasıl daha insan dostu, daha yaşanabilir hale gelebileceğini kararlaştırın. Bu hedef için sorunları, eksikleri, yanlışları saptayın. Bunların çözümü için yapılabilecekleri tartışın. En kolay gerçekleştirilebilecek ve özellikle de sizlerin yardım edebileceğiniz öneriler için yerel yönetimlerle iletişime geçerek uygulama başlatın. İyileştirme-geliştirme sürecini görselleriyle birlikte adım adım sosyal medya üzerinden duyurun. Başka okullara ve sınıflara örnek olun.
• Proje: 2 aşamalı bir proje için öğrenciler önce romandaki gibi ikişer kişi olarak gruplansın. İlk aşamada ikililer, çevrelerinde varsa ve mümkünse farklı dinlenme evlerinin sakinleriyle görüşmeler yaparak, duygularını, yaşamöykülerini ve hayallerini öğrensin. Edindikleri bilgileri hikâye formatında yazsınlar. Yazılar, “Yaşlanmayan Hayaller” başlıklı bir dosyada toplanarak paylaşılsın. İkinci aşamada ziyaret edilen dinlenme evlerinin koşulları sınıfça tartışılsın. Öğrenciler 4 kişilik gruplara ayrılsın ve her grup, olumsuz yönleri çözümlenmiş, ideal dinlenme evleri projeleri hazırlasın. Projeler kentin yerel yönetimlerine iletilsin.
• Tasarım: Öğrenciler 3 kişilik gruplara ayrılsın. Her grup, romanda Zerrin Öğretmen’in yaptırdığı “Hayalimdeki Parkı Tasarlıyorum” ödevi gibi, “Hayalimdeki Okulu Tasarlıyorum”, “Hayalimdeki Mahalleyi Tasarlıyorum”, “Hayalimdeki Tatil Köyünü Tasarlıyorum”, “Hayalimdeki Parkı Tasarlıyorum”, “Hayalimdeki Bahçeyi Tasarlıyorum” gibi istedikleri bir mekânı ya da alanı yeniden tasarlasın. Açıklamalarla birlikte resim, karikatür, çizim yöntemlerini de kullanarak sunum biçiminde sınıfla paylaşsın. Bakalım benzer alanlar için ne tür hayaller kurulacak?
• Pano: Sınıfın görünür bir yerine büyük bir pano yerleştirin. Öğrenciler ikili gruplanarak özellikle değişik ve az bilinen bitkilere ait yapraklar toplasınlar. Bu yapraklar, bir tür “Yaprak Günlüğü” oluşturacak biçimde, açıklama ve bitkinin/ağacın çizimleriyle birlikte pano sorumlusu seçilen iki öğrenci tarafından estetik bir düzen içinde panoya yerleştirilsin. Mevsim sonunda pano yenilensin. Böylece dört mevsimin bitki özelliklerini yansıtan 4 farklı pano yaratılsın. Doğanın mevsimsel değişimi tartışılsın. En farklı ve düzgün yaprakları getirenler sınıfça kutlansın.
• Albüm: Zeynep’in anne ve babasının depremde kaybettikleri aileleri gibi ülkede bu felaketi yaşayan binlerce insanın duygularını yansıtacak biçimde kapsamlı dijital bir kolaj albüm tasarlansın. İkili ya da bireysel çalışarak herkes, depremle, sonrasında yaşananlarla, ilerde yaşanabileceklerle ilgili fotoğraf, çizim, resim, yazı, haber, şiir, roman vb malzemeler kullanarak bu albümde kendi duygu ve düşüncelerini yansıtsın. Albüme çareler, alınması gereken önlemler, yapılmayan ama yapılması gerekenler de eklenerek bu kapsamlı kolaj, “Depremde Çare-Sizsiniz” bölümüyle tamamlansın. Dijital albüm okul içi ve dışında yaygınlaştırılsın.

Yukarı