Sevgili Ucube
Sevgi Saygı

Çocuk Kitaplar (8-12 yaş) • Roman • 236 sayfa
Önerilen sınıflar: 4. Sınıf • 5. Sınıf • 6. Sınıf
DOĞA ve EVREN • SORUMLULUKLAR • OKUMA KÜLTÜRÜ • DUYGULAR • ERDEMLER
yazmak • oyuncak • kardeşlik • doğa • büyümek • arkadaşlık • nesillerarası iletişim • orman • tatil • tarım • önyargı • kendini tanımak • gizem • masallar
Kitap Hakkında
Merak uyandıran, heyecanlı romanlarıyla sevilen Sevgi Saygı, bu kez okurlarını Ege kıyısında doğayla iç içe bir aile evine konuk ediyor. Yaz tatilini köyde geçiren üç çocuğun kendi güçlerini ve doğayı keşfedişlerini, gülümseten bir büyüme öyküsüyle anlatıyor. Doğa sevgisini ve dünyaya karşı görevlerimizi temel alan kitap, ağaçların, toprağın ve yeşilin insanlık için kıymetini kulağımıza fısıldıyor. Herkese benzemeyenlerin, bakış açısı farklı olanların, “ucube” sanılanların, yazının da toprağın da iyicil gücüne inananların dünyasına “merhaba” diyen bir roman!
Kardeşi Yaman’ın haylazlıklarından bıkan Yaprak, yaz tatili için gittikleri dede köyünde çareyi ormana kaçmakta bulur. “Ucube” dediği oyuncağın, çantasına takılıp onunla eve geleceğinden habersiz, yazdığı hikâyeye devam eder. Yaman’ın takibi ve havalı kuzen Şeyda’nın çıkagelmesiyle işler karışır. Ucube’yi ormana geri bırakmaktan başka çare göremeyen Yaprak mutsuzdur. Derken, dedesi onunla bir sırrını paylaşır...
- Yazar romanını, “Sıradan olmaktansa, ‘ucube’ olmaya cesaret edenlere…” ithaf etmiş. Yazarın bu ithafı hakkında neler düşündünüz? Sizce bu “ucube” olma durumu olumlu bir şey mi?
- Romanın başında okur, Yaprak ve Yaman hakkında ne gibi ilk izlenimler ediniyor? Aralarındaki kardeşlik ilişkisi gerçekçi mi yoksa biraz abartılmış mı?
- Ablasına eşek şakaları yapan Yaman’a anne babasının karşı çıkmaması nasıl açıklanır? Bu tutum cinsiyet temelli bir yaklaşım olabilir mi? Ebeveynlerinin bu yaklaşımı, iki kardeşin ilişkisini nasıl etkiliyor?
- Ormanda bulduğu uzun bacaklı oyuncak eskisi, Yaprak için ne anlama geliyor? Oyuncakla arasında birtakım paralellikler kuruyor olabilir mi? Nasıl?
- Özellikle babanın oyuncağı algısı için neler söylenebilir? Bu algı kızıyla olan iletişimi hakkında hangi ipuçlarını veriyor?
- Derviş Bey ve Saadet Hanım karakterlerini ve romandaki değerlerini irdeleyin. Derviş Dede ile Yaprak’ın ortak nitelikleri neler? Her ikisinin de romandaki “ucubeler” olduğu söylenebilir mi? Nedenlerinizle birlikte açıklayın.
- Şeyda nasıl bir kişilik? Yaprak ve Şeyda arkadaşlığı süreç içinde neden ve nasıl değişiyor? Yaprak ve Şeyda’nın ortak noktaları neler? Tılsım ve Yakamoz ile Yaprak ve Şeyda ikililerinde ne tür benzerlikler fark ediyorsunuz?
- Tepenin ve ormanın gizemi ne? Burada olağanüstü olaylarla karşılaştıklarını söyleyenler yalancı mı? Yaprağın ormanda diğerlerinin karşılaştığı türden herhangi bir olumsuzluk yaşamaması, doğaüstü güçlere sahip olduğunun mu işareti?
- Romanın başındaki Yaman’la sonraki Yaman arasında ne farklılıklar var? Bu değişim neye bağlanabilir?
- Yaz tatilinin Yaprak, Yaman ve Şeyda üzerindeki etkilerini irdeleyin. Bu tatilde bu üç çocuk kendileriyle ilgili neleri keşfediyorlar?
- Derviş Dede neye dayanarak Yaprak’ın ormanın koruyucusu olduğuna karar veriyor? Bir ormanı tek bir kişi koruyabilir mi? Derviş Dede, bütün ailesine ormanın kendisi için değerini anlatsa sizce hepsi birlikte korumaz mıydı?
- Yazdığı hikâyede Yaprak nelerden esinleniyor? Yaprak ve Tılsım’ın öyküsünde ne tür paralellikler fark ediyorsunuz?
- Yaprak hikâyesini yazarken nasıl bir teknik kullanıyor? Sizce bir roman ya da hikâye yazarken olaylar ve karakterler nasıl oluşturulur; mantık ve hesapla mı, kendiliğinden ve içten geldiği gibi mi?
- Pek çok başka örnekte de görüldüğü gibi bu romanda da çocukların aile büyükleriyle kurdukları iletişim, ebeveynleriyle kurduklarından daha sıcak ve sağlıklı; bu durum nasıl açıklanır? Sizde ya da çevrenizde de benzer bir manzara var mı? Sizin nedenleriniz neler?
Yaratıcı Etkinlikler
- Sunum: Öğrenciler 3 kişilik gruplara ayrılsın. Gruplar, “Ucube diye nitelendirilmek bu düzende kişiyi özel kılar” ve “Ucube diye nitelendirilmek bu düzende kişiyi güçsüz kılar” görüşlerinden istedikleri birini seçsin. Gruplar, seçtikleri görüşü açıklamak ve kanıtlamak üzere, yazı, haber, şiir, karikatür, çizim, fotoğraf ve örnekler kullanarak bir sunum hazırlasın. Sunumlar sonunda ağırlık kazanan görüş ve ortak nitelikler saptansın. Sonuçlarıyla birlikte konu sınıfça irdelensin.
- Yazma: Herkes Yağmur’un hikâyesine kısa bir devam bölümü yazsın. Tılsım’la Yakamoz kamptan ayrıldıktan sonra ne oldu? Kampa, köpekleriyle birlikte kızlara neler olduğunu, aileleri saran gizemi herkes kendince yorumlasın. Bakalım hikâye neler hayal ettirecek?
- Tartışma: Şaka nedir, neler şaka sayılır? Yapılan kişide olumsuz duygular uyandıranlar şaka kapsamına girer mi? Şaka, yapan-yapılan ilişkisini nasıl etkiler? Şaka yapmanın altında psikolojik bir eğilim olabilir mi? Şaka masum mudur? Size hiç canınızı sıkan şaka yapıldı mı? Bu çok da üstünde durulmayan önemli kavramı sınıfça tartışın. Ortaya çıkan dikkat çekici görüşleri sloganlar halinde düzenleyerek çeşitli ortamlarda yaygınlaştırın.
- Örnekleme: Herkes romanda en etkili bulduğu cümleyi seçsin. Ormanda ya da bir ağacın yanında çekilmiş fotoğrafını getirsin. Her öğrencinin fotoğrafı ve romandan alıntıladığı cümle, diğerlerininkiyle birlikte “Sevgili Ucube Panosu”nda örneklenerek sergilensin. Bakalım aynı cümleyi seçenler olacak mı?
- El işi: Sınıfça çalışarak romandaki ucube oyuncağın 1-1,5 metrelik benzerini yapın. Bu oyuncakla, romandaki ucubenin yaptıklarını, tekli ya da gruplarla canlandırarak, iç ya da dış mekânlarda fotoğraflar çekin. Fotoğrafları “Sevgili Ucube” romanının yaratıcı okul uygulaması olarak, WhatsApp gruplarında ve okulun yayın organlarında paylaşın.
- Video: Herkes birer birer romanın mesajını özetleyen bir cümleyi, “Biliyor musun: …” diye başlayarak videoya kaydetsin. Bütün kayıtlar birlikte izlendiğinde kimlerin düşüncesinin benzer ya da aynı olduğu saptansın. Bütün mesajlar romanın tanıtımı için listelensin.
- Canlandırma: Bazı aksesuarları ve uygun beden dilini kullanan gönüllü öğrenciler, romandaki ucube oyuncağın yerine geçsinler. Gönüllü öğrencilerin canlandıracağı oyuncak, kendisine ve çevresine karşı olan tutumlarına bakarak romandaki her karakter hakkında tek tek yorumlar yapsın. Acaba ucubenin gözünden karakterler nasıl görünecek? Canlandırmaları videoya kaydederek hem eğlenin hem üzerinde tartışın.
- Afiş: Öğrenciler 3 kişilik gruplara ayrılsın. Her grup kitabın tanıtımını yapmak üzere bir slogan düşünsün ve bir afiş tasarımı yapsın. Üretilen bütün çalışmalar dijital bir sunumda sergilensin. Sunumdan kısa bölümler dönüşümlü olarak sosyal medyada yaygınlaştırılsın.
