Padişahın Ebrusu

Kitap Hakkında

Eğitimci yazar Aysel Gürmen, geleneksel el sanatlarımızdan ebruyu çocuklara anlatıyor. Ödüllü sanatçı Huban Korman’ın resimleri ve tasarımıyla özelleşen kitap, sanatın günlük yaşamdaki işlevine işaret ediyor, yaratıcı düşünceyi ve kültürel değerlerimizi yüceltiyor. Günümüzün tanıdık okul gerçekliğinden yola çıkan resimli öykü, 16. yüzyıl Osmanlı dünyasına uzanan masalsı bir yolculukla boyutlanırken, çağımızın en büyük sorunlarından olan sahteciliğin karşısına sanatsal üretimin özgünlüğünü ve taklit edilemezliğini koyuyor.

Yerinde duramayan çocukların okuduğu Zıpzıplar Okulu’na günün birinde yaşlıca bir adam geldi, atölyesini kurup ebru yapmaya başladı. Ebru ustası, bir süre sonra zıp zıp zıplamaktan vazgeçip kendisini izlemeye dalan çocuklara bir masal anlattı: Yüzlerce yıl önce, fermanları taklit edilerek halkı dolandırılan Padişah, ülkesinin her yanına haberciler yollamış, derdine çare aramış. Sarayın bahçesinde dertli dertli dolanırken, eski dostu Ebru Ustası’na armağan ettiği köşke varmış yolu. İşte o günden sonra, kimse Padişah’ın fermanlarını taklit edememiş. Acaba nasıl dersiniz?..

Tartışma Konuları

  1. Öyküden ebru sanatı ile ilgili neler öğreniyoruz? Ebru yapmak için usta nasıl hazırlanıyor, ne tür malzeme kullanıyor?
  2. Ebru sanatı nasıl ve kimden öğrenilir? Çevrenizde ebru yapan kimse var mı? Varsa, bu sanatı nereden öğrenmiş olabilir?
  3. Sanatçının çocuklara anlattığı masaldaki padişahın derdi nedir?
  4. Dertli padişah hırsızların fermanlarını çalmaması için nasıl bir çare buluyor? Bu fikir nereden aklına geliyor? Bu yolla sorununun çözüleceğine neden inanıyor?
  5. Gerçek ile sahte arasındaki fark nedir? Özgünlük neden değerlidir?
  6. Kültürel miras deyince aklınıza neler geliyor? Ebru sanatının kültürel miras olduğu söylenebilir mi? Sizce başka hangi sanatlar kültürel mirastır?

Yukarı

Yaratıcı Etkinlikler

  • Oyun: Öyküdeki zıp zıp çocuklar her şeyi zıplayarak yapıyor, hiç yorulmuyorlar. Acaba zıplayarak neler yapılabilir? Öğrenciler zıplayarak resim yapmayı, boyamayı, yazı yazmayı, okumayı, birbirleriyle konuşmayı, bir şeyler anlatmayı, bir şeyler taşımayı başarabilir mi?
  • Tartışma: Sınıf çember biçiminde otursun. Önce sahteciliğin ne olduğu ve neden suç olarak kabul edildiği tartışılsın. Sonrasında her öğrenci sırayı bozmadan ve bekletmeden sahtesi yapılan bir şey söylesin. (Örnek: kitap, mücevher, kredi kartı, para, evrak, yazı, peynir, bal, pirinç, ilaç vs…) Bu sahte şeylerin yarattığı / yaratacağı tehlikeler tartışılsın.
  • Sunum: Herkes en sevdiği masalı kısaca anlatsın. Kimden dinledi ya da ne zaman okudu, neden seviyor vb bilgileri paylaşsın. Sınıfta aynı masalı bilenler ya da sevenler birbirlerine yeni masallar önersinler.
  • Resimleme: Herkes hayali bir ebru deseni tasarlasın. Ortaya çıkan resimler, sınıfta oluşturulacak “Sınıfın Ebru Teknesi” adlı panoda sergilensin.
  • Gezi: Bulunduğunuz il ya da ilçede ebru atölyesi, müzesi ya da sergisi olup olmadığını araştırın. Eğer varsa sınıfça bir gezi düzenleyin.

Yukarı