Olmayan Şeyler

Füsun Çetinel

Genç Kitaplar (12 yaş ve üstü) • Öyküler • 120 sayfa
Önerilen sınıflar: 7. Sınıf • 8. Sınıf • Lise Sınıfları
ERDEMLER • DUYGULAR • KİŞİSEL GELİŞİM • İLETİŞİM
iletişim • göç • kentleşme • yolculuk • hayvan sevgisi • önyargılar • eşitlik • meslek seçimi • şiddet • kaygı • üniversite • edebiyat

 PDF İndir  DOC İndir  Yazdır 

Tartışma Konuları   |   Yaratıcı Etkinlikler

Romanlarıyla her yaştan okura ulaşan Füsun Çetinel, ilk öykü kitabını gençler için yazdı. Genç yaşamların türlü hallerine ayna tutan 15 kısa öykü, yazarın gözlem gücü ve ince ayrıntılarla zenginleşen gerçekçi anlatımıyla derinleşiyor. Samatya’dan Pera’ya, Berlin’den Prag’a, bazen bir trende, bazen bir otobüste, bazense insanın büyüme serüveninde kendi iç dünyasına doğru çıktığı yolculuklarda... Gençlerin, toplum baskısı, önyargılar, iletişimsizlik, göç, eğitim sistemi, sevgi ve şiddetle biçimlenen dünyaya tutunma ve kendi gerçekleriyle yüzleşme hikâyeleri, onların hayata dört elle sarılmasının değerini duyumsatıyor.

İlkgençlik heyecanları, zorlu seçimler, mezuniyet partisi, kendi ayakları üstünde durma çabası, takıntıların bunaltısı, hayat arkadaşı hayvanlar, şehrin karmaşası, kalp çarpıntıları, üniversite hayatı, vakitsiz olgunlaşma zorunluluğu, şiddetin ürperten gölgesi, kaçışlar, uzun yolculuklar ve sahilde bir gün... Yaşamdan ilmek ilmek dokunmuş öyküler bir araya geliyor, günümüzün genç dünyasının çokrenkli resmini çiziyor.

1. Bir kedinin ailedeki yeri ve değerinin işlendiği “Kedi Sesleri” adlı ilk öyküde sizce abartı var mı? Bu öykü size evde hayvanlarla yaşama davranışları hakkında neler hatırlatıyor?
2. “Trenler ve Şiirler” adlı öyküde Berke yıkılan eviyle ölen dedesini ne yönden bir tutuyor? Yolculuk, Berke için bir kaçış mı yoksa bir varış mı? Yolculuk nereye? Nedenlerinizle birlikte açıklayın.
3. “Kendime Sevgilerle” adlı öyküde Defne’nin Agatha Christie ile sohbeti neyi simgeliyor? Aranan günlüğün öyküdeki anlamı ne? Defne’yi arkadaşlarından farklılaştıran şey kendini beğenmişlik mi?
4. “Matya Kız” adlı öyküde okumak, hayallerini gerçekleştirmek için Mardin’den İstanbul’un Samatya semtine göç eden Matya’yı sizce nasıl bir gelecek bekliyor? Denizi görebilecek, okula gidebilecek, sefaletten kurtulabilecek mi?
5. “İnsan Yavrusu” adlı öyküdeki rol değişimiyle yaşananlar, insan-hayvan ilişkilerine nasıl bir ayna tutuyor; ne tür farkındalıklara aracı oluyor?
6. “Kurbanın İntikamı” adlı öyküde Emre’nin babasıyla iletişim kuramamasının nedeni babasının anlayışsızlığı mı, Emre’nin özgüven eksikliği mi? Düşüncenize dayanak sağlayan ayrıntılarla birlikte açıklayın.
7. “Ağaçlara Özgürlük” adlı öyküde yazar, dede ve torun arasında ne tür benzerlikler oluşturmuş? Ali gerçekten ağaçlara özgürlük için mi direniyor yoksa farklı nedenlerle mi orada?
8. “Baba Terliği” adlı öyküde Gülsüm’ün elindeki torbadan düşüp kırılan şişeler neyi, karşı binanın su oluğundaki kuş yavruları neyi simgeliyor? Bu öykünün umutlu bittiği söylenebilir mi?
9. “Korkunun Rengi” adlı öyküde bombadan korkmayan çocuğun isminin Savaş olması size ne düşündürdü; yazar metafor kullanmış olabilir mi?
10. “Yolculuk” adlı öyküde ailelerin meslek seçimi konusunda çocuklarına yaptıkları baskılar örnekleniyor; siz kızın yerinde olsanız yaşamınız için mühendisliği mi fotoğrafçılığı mı seçersiniz? Nedenlerinizle birlikte yanıtlayın.
11. “Olmayan Şeyler Hakkında” adlı öyküde Aleyna ve Birol arasında “olmayan” ne var? Birol’un Aleyna’ya söylediklerinin ve davranış biçiminin altında hangi eğilimler yatıyor? Felsefe eğitimi alan biri Birol’un niteliklerine sahip biriyle nasıl yakınlaşır? Bu ilişkinin sonu sizce nereye varır?
12. “Kakalakya” adlı öyküde delikanlıyla Kafka arasında aynı kenti paylaşmış olmaktan başka bir benzerlik var mı? Delikanlının bir böcek gibi yaşamaktan kurtulduktan sonra böcekleri ilaçlatmasını nasıl yorumlamalı?
13. “Son Durak C’nnettepe” adlı öyküdeki Ceyda sizce ne umarak Furkan’la yakınlaşmış? Ceyda, Furkan’ın kişilik özelliklerini iş şiddete varmadan nasıl fark edebilirdi?
14. “Bir Kadın, Bir Erkek, Bir Çocuk” adlı öykünün kitaptaki diğer öykülerden farkı ne? Bu öyküdeki aile bireyleri için neler söylenebilir? Bu aile resminden size nasıl bir duygu yansıyor?
15. Çoğu öyküde yer alan metro, otobüs, tren yolculukları, karakterlerin içsel yolculuğunu da simgeliyor olabilir mi? Bu yolculuklar gençlere ne sağlıyor?

Yukarı

• Canlandırma: “Kurbanın İntikamı” adlı öykünün sonunda Emre’nin, “Baba, biliyor musun… ben… gerçekten çok üzgünüm ama… üniversite…” cümlesinin devamını, babasının verdiği yanıtla birlikte konuşmanın seyrini ve “Yolculuk” adlı öyküde fotoğrafçı olmak isteyen kızın mühendislik okumasını isteyen annesiyle yapacağı konuşmayı, gönüllü öğrencilerle canlandırın. Aynı canlandırmalar farklı öğrencilerle farklı diyaloglarla yapılabilir. Karşılıklı konuşmalarda doğru-yanlış sözcükleri, ifadeleri ve anlaşma sürecinde bunların yol açtığı sonuçları irdeleyin.
• Tasarım: Öğrenciler 3 kişilik gruplara ayrılsın. Her grup kitaptaki 15 öykünün her birini çağrıştırdığı bir renkle tanımlasın; gerekçeleriyle birlikte sınıfla paylaşsın. Bakalım hangi öyküler aynı renklerle tanımlanacak? Çalışmanın ilk bölümü WhatsApp’ta grup özelinde yapılabilir.
• Sunum: Öğrenciler ikili gruplara ayrılsın. Her grup çekilişte kendine çıkan öykünün karakterlerini, anlatım dilini, sözcüklerini, mesajlarını, yarattığı algıyı, atıflarını ve küçük ayrıntılarını incelesin. Bu derinlemesine incelemeyi bir sunum biçiminde düzenleyerek sınıfla paylaşsın.
• Karikatür: Öykülerin sunumunu hazırlayan gruplar, öykülerindeki karakterleri ve olayı betimleyen karikatürler çizerek sunum dosyasına eklesinler.
• Yazma: Herkes kitaptaki öykülerden esinlenerek, gençleri ve genç yaşamına ait konuları anlatan bir öykü yazsın. Rumuzla yazılan öyküler paylaşılırken öğrenciler, her öyküye 1-8 arası bir puan versin. En yüksek puanları derleyen 4 öykü okul sitesinde yayımlansın.
• Sosyal Sorumluluk Projesi: Sınıf gruplara ayrılsın. Her grup, toplumsal bir sorun olan şiddet olgusunu başka bir yönüyle ele alsın. Sınıfsal, kültürel ve sosyal temellerini, yaygın şiddet eğiliminin nedenlerini, yasaların ve yürütmenin konuya yaklaşımını, günlük yaşamda şiddet gibi görülmeyen şiddeti, fiziki-psikolojik şiddet ayrımını, mücadele yöntemlerini araştırın. Kısa ve uzun vadede konuyla ilgili alınabilecek pratik önlemleri çıkarın. Sonuçlarınızı ve önerilerinizi kısa bildiriler halinde okulda yaygınlaştırın. Önerilerinizi ilgili STK’lara iletin.
• Sergi: Bazı öykülere fon yaratan Samatya, İstanbul, Berlin, Prag, Pera Palas gibi kentlerin, semt ya da mekânların tipik özelliklerini tarayarak çarpıcı görselleriyle birlikte bir sergi panosu oluşturun. İlgili öykülerin de kısaca belirtilmesi sayesinde panonun kitapla bağlantısı kurulsun. “Olmayan Şeyler-Mekânlar” adı verilebileck bu serginin digital versiyonu da uygulanabilir.
• Tartışma: Kitaptaki büyüme öykülerinden esinlenerek günümüz gençlerinin kaygılarının, korkularının ve savunma yöntemlerinin tartışıldığı kapsamlı bir beyin fırtınası gerçekleştirin. Birkaç turda yapılacak tartışmaların sonunda ortaya çıkan görüşleri, sosyal medyada paylaşarak konunun daha geniş gruplarca gündeme alınmasını sağlayın.
• Yarışma: Kentleşmeyi anlatan bir fotoğraf yarışması düzenleyin. Herkesin çektiği tek bir fotoğrafla katıldığı yarışmada değerlendirme için her öğrenci, kendisininki dışındaki her fotoğrafa 1-5 arası puan versin; en yüksek puanları toplayan 5 fotoğraf okul sitesinde yayımlansın; sosyal medyada paylaşılsın.

Yukarı