O-Ne-O Gezegeni

Kitap Hakkında

Seke Seke Uçtu Öyküler ve Lokumlu Masa adlı kitaplarıyla sevilen eğitimci yazar Gürsen Özen öykü koleksiyonuna yeni bir kitap ekledi. Sıcacık 9 öykü okuru, hem sabırsızlıkla büyümek hem de hep çocuk kalmak isteyenlerin kalbine, sofrasına, bahçesine, okul koridorlarına konuk ediyor. Merakla peşinden sürükleyen öyküler, çocuk yüreğinden taşan neşeyi yetişkinlere de taşıyor.

Patlayan mısırlar gibi sınıftan güle oynaya çıkan, karnını oyunla doyuran öğrenciler, elma veren limon ağaçları, 23 Nisan’da papatya olan çocuklar, kayan-filler, geri geri koşan elektrik direkleri, tekerlekli bavullar, lokumdan tatlı sofralar, kilitli günlükler, ilk kez anahtarlık sahibi olmalar, bahçelerde koşturmacalar... Her öykü, içi içine sığmayan tüm çocuklar için.

Tartışma Konuları

  1. O-Ne-O Gezegeni” öyküsünde en çok neyi komik buldunuz: Örneğin, ayakkabının topla birlikte fırlamasını mı, pembe plastik terlikli kirli çoraplı ayağı mı, Çomar’ın spor ayakkabıyı didiklemesini mi? Neden?
  2. Bu öyküdeki Kaan nasıl bir çocuk; kişilik özellikleri neler? Sizin Kaan’la benzer yönleriniz var mı?
  3. “Tulumba” isimli öyküde, Baran seve seve babaannesinin komşularıyla buluşmasına gidiyor. Sizce yaşlılarla birlikte olmak çocuklar için eğlenceli olabilir mi? Baran’ın yerinde olsanız yaşlıların buluşmasına katılmak size de keyif verir mi?
  4. Öyküde Baran’ın denediği pişiden yediniz mi? Pişi hangi yörede yapılan bir yiyecektir?
  5. “Şifreli Mavi Bavul” öyküsünde, büyüyünce Mert’e şifreli mavi bir bavul alma sözü veriliyor. Burada büyümekten kasıt nedir? Çocuk ne zaman büyümüş olur? Siz büyüdünüz mü?
  6. Bu öyküdeki mavi bavul neleri yansıtıyor? Öykü, Can ve Cem’in davranışları üzerinden teknoloji ve iletişim ilişkisine dair neler düşündürüyor?
  7. “Çerçi” öyküsünde sözü edilen çerçi nedir? Günümüzde neler çerçilerin devamı sayılabilir?
  8. “Papatya Olduk Biz” isimli öyküde, diğer yarışmacı bisikletçilerin düşen yarışmacının yardımına koşmaları, birinciliği ya da ikinciliği kazanmak dururken, dereceyi yaralanana bırakmaları yarışmanın ruhuna aykırı değil mi? Benzer şekilde bir koşma yarışmasında önünüzdeki koşucu son metrede takılıp düşse ve doğal olarak size birincilik şansı doğsa ne yaparsınız? Nedenlerinizle birlikte açıklayın.
  9. “Anahtarlıktaki Ayıcık” öyküsündeki ayıcık, Arel’e neleri simgeliyor? Sizin de böyle özel anlam taşıyan bir “şeyiniz” var mı?
  10. “Güller ve Karıncalar” öyküsü farklılıklarla ilgili neler düşündürüyor? Neden zengin çocukları yoksulları, fabrikatörün çocuğu apartman görevlisinin çocuğunu dışlar? Arkadaşlık etmek için maddi olanakların eşit olması mı gerekir? Bir gün maddi durumunuz bozulsa, arkadaşlarınızın sizi terk etmesini haklı görür müsünüz?
  11. Sınıfınızdaki bir öğrencinin yaz tatilinde gittiğiniz bir kafede garsonluk, komilik yaptığını, çiçek ya da badem sattığını görseniz, nasıl davranırsınız?
  12. “Dedemin Hııı-Parmağı” isimli öyküde Fırat günlük tutmaktan keyif aldığını fark ediyor. Günlük tutmak size nasıl geliyor; gelecek için nasıl bir yararı olabilir? Günlük tutuyor musunuz; neden?
  13. “MüMüGüÇoVa” öyküsündeki Müjgan karakterine dair neler söyleyebilirsiniz? Neden site ahalisi hiç bilgi edinmeden arsaya giren iş makinelerinden hemen tedirgin oluyor?
  14. Kitaptaki öykülerin ortak niteliği ve duygusu nedir?

Yukarı

Yaratıcı Etkinlikler

  • Yarışma: Öğrenciler ikişerli gruplansın. Her grup diğerine sormak üzere, “Çerçi” öyküsündeki öğretmen teyzelerin Funda’ya sorduklarına benzer matematik ya da mantık soruları hazırlasın. Örnek: Beşi beş kuruştan beş yumurta kaç lira eder? / Bir sepette on yumurta varmış altı çıkmış, kaç yumurta kalmış? Bu türden akıl oyunlarını gruplar sırayla birbirine sorsun, 10 saniye içinde doğru yanıtlayamayan grup elensin. Sona kalan 3 gruba önceden kararlaştırılan ödüller verilsin.
  • Proje: Özellikle “Çerçi” isimli öyküde konu edildiği gibi köylü olmakla ya da kırsalda yaşamakla şehirli olmak arasında ne fark var? Sınıfça tartışarak komşuluk kültürü, dayanışma, çevre, arkadaşlık gibi yönlerden kırsalda yaşamakla ve şehirde yaşamak arasındaki farkları, olumlu ve olumsuz yönleriyle sınıflayarak listeleyin. Sonuçlara göre bu iki yaşam tarzı karşılaştırıldığında hangisinin olumlu yanları öne çıkacak saptayın.
  • Atölye: Özellikle “Anahtarlıktaki Ayıcık” öyküsündeki Lola Abla gibi, insanlar neden kendi ülkesinden, ailesinden uzakta başka ülkelerde yaşamayı seçer? Sizce dünyada bu durumda yaşayan ne kadar insan olabilir? Çevrenizde ülkesinden uzakta yaşayan kişiler var mı; bu durumdan mutlu olduklarını düşünüyor musunuz? Bu ve benzeri soruların yanıtlarını sınıfça tartışın. Vardığınız ortak sonuçları rapor halinde düzenleyin.
  • Fotoğraf: “Farklılıklar olmasa dünya çok sıkıcı olurdu,” önermesinin doğruluğunu kanıtlamak üzere herkes cep telefonuyla fotoğraflar çeksin. Çekilen fotoğraflar sınıfça yorumlansın. Farklılıklarla ilgili sloganlar üretin ve bu fotoğraflarla birlikte bir panoda sergileyin.
  • Resimleme: Herkes kitaptaki istediği öykünün resmini yapsın. Resimler “O-Ne-O Gezegeni Sergisi”nde sergilensin.
  • Okuma: Kitaptaki her bir öykü 3 ayrı öğrenciye verilsin. (Öğrenciler çekiliş yoluyla da belirlenebilir.) Herkes kendine çıkan öyküyü ailesinden bir ya da birkaç kişiyle birlikte okusun ve öykünün karakterleri, duygusu, olayları ve yazarın anlatım dili gibi ayrıntılarını tartışsın. Süreci, konuştuklarını sınıfta diğer öğrencilerle paylaşsın. Bakalım aynı öyküyü okuyan ailelerde konuşulanların hangileri farklı, hangileri benzer olacak?
  • Tartışma: “Dedemin Hııı-Parmağı” isimli öyküde Fırat, halasından kalma, çiçekli defteri “kızlar için” diye niteliyor. Toplumda yerleşen cinsiyet rolleri üzerinden kız-erkek ayrımını tartışın. Örneğin meslekler, renkler, desenler, beceriler kıza-erkeğe göre ayrıştırılabilir mi? Erkekler bebek bakamaz, kızlar iş makinesi kullanamaz mı? Kızlar kahveye gidemez, erkekler kırmızı pantolon giyemez mi? Erkekler çiçekli defter kullanamaz, kızlar okul bahçesinde futbol oynayamaz mı? Değişik örnekler üzerinden konuyu derinlemesine tartışın. Sonuçları sosyal medya hesaplarında paylaşın.

Yukarı