Konaktakiler
Karin Karakaşlı
Kitap Hakkında
Çağdaş edebiyatımızın güçlü kalemlerinden Karin Karakaşlı romanında çocukların ve evlerin dilinden konuşuyor. Tarihin farklı dönemlerinde yaşanmış ve iç içe geçmiş aile hikâyelerini şiirsel bir üslup ve empatiyle aktarıyor. Terk edilen ya da göç etmek zorunda kalarak yalnızlaşanın sadece insanlar olmadığını, yaşanmışlıkların tanığı yapıların da nasıl örselenebildiğini duyumsatıyor. Gerçeklerin ağırlığını umut ve sevgiyle hafifleten yazar, her koşulda dayanışmanın gücünü hatırlatıyor ve yaşamı yüceltiyor. Dünü ve bugünü anlamak isteyenlere edebi bir yolculuk sunan roman, mutluluğun rengini saklıyor.
Gülperi, Çınar ve Poyraz’dan oluşan “Üç Kat Tat” ekibinin en sevdiği eğlence, mahalledeki “perili köşk”ün bahçesinde oynamak, yıkık dökük odalarında dolaşmaktır. Terk edilmiş, harap durumdaki evden sesler geldiği uyarılarına aldırmayan kafadarlar, günün birinde evde oynarken hiç ummadıkları bir sahneyle karşılaşır. Aynı anda umut da, perili köşkün eşiğinden giriverir. Ancak, üç arkadaş bu kederli evin ve içindekilerin yüzünü güldürebilecek midir?..
- Mahallelinin “perili köşk” dediği metruk ev nası bir yapı? Geçmişte kimler yaşıyormuş? Bu güzel konağı neden terk etmişler?
- Yakın arkadaş olan Gülperi, Çınar ve Poyraz, kendilerine neden “çete” diyorlar? Çınar ve Poyraz’la ilgili neler öğreniyoruz? Sizin yakın arkadaşlarınız kimler? Onlarla birlikte yapmaktan en çok hoşlandığınız şeyler neler?
- “Üç Kat Tat” ekibi, konaktaki hangi olaylardan tedirgin oluyor? Kapının arkasındaki tıkırtının kaynağını öğrenmek için, kendi başlarına kapıyı açmaları sizce doğru mu? Kapının ardında tehlikeli ne olabilirdi?
- Konağın gizli misafirleri kimler; hikâyeleri ne? Neden orada barındıklarını mahallelinin bilmesini istemiyorlar?
- Sebahat Abla kim; çocuklar ondan nasıl bir yardım almayı düşünüyor? Polise gitmeyeceğini nereden biliyorlar? Konakta yaşayanların olduğunu ona söylemek tehlikeli değil mi?
- Çınar’la Poyraz’ın anne babası ve Gülperi’nin ailesi konaktakileri öğrenince ne tepki veriyorlar? Bu tepkiye bakarak onların nasıl insanlar olduğunu anlıyoruz? Gerçek hayatta çevrenizdeki yetişkinler, mahallenizde sığınmacıların saklandığını duysa ne tepki verirler?
- Çocuklar neden Palto Selçuk’un konaktakilere yardım edeceğini düşündüler? Gülru, Palto Selçuk’la ilk tanıştığında ne izlenim edindi? Selçuk, konaktakilere yardım için nasıl bir yol haritası planladı?
- Sebahat Abla ile Tevfik Bey’in ortak yönleri ne? Yabancılar Ailesi’nin üyesi olmak ne anlama geliyor?
- Bakkal İhsan, mahalledeki eve yerleştirilen Tevfik Bey, Adviye ve Leyla için ne düşünüyor? İnsanları tanımadan haklarında hüküm vermeye ne denir? Bu davranış tarzını gerçek hayatta nerelerde, kimlerde görüyoruz?
- Sebahat Abla, nabız yoklamak üzere komşuları evinde topladığında, konağın sığınmacı misafirhanesine dönüştürülmesi konusunda kimler, hangi görüşleri dile getirdi? Toplantıda ne kararlar alındı?
- “Saklı Bahçe – Vartuhi’nin Konağı” nasıl yaratıldı? Mahalleli ve Selçuk Bey ne düşünerek ve neye inanarak bu sürecin içinde yer aldılar?
- Bu hikâyede işlenen duygular sizce neler? Kitap bittikten sonra hikâyenin hangi sahnesi en çok aklınızda kaldı? Nedenleri ne?
- Sergi: Resimleme çalışması için öğrenciler 2 gruba ayrılsın. Bir grup, romandaki konağın bahçesiyle birlikte bugünkü metruk halini; diğer grup, Vartuhi Hanım’ın zamanındaki bakımlı ve yaşayan halini resmetsin. Her iki gruptan birbirine benzeyen resimleri yan yana getirin. Sınıfın bulunduğu koridorda ya da okulun girişinde oluşturulacak alanda “Bir Konak, İki Zaman Sergisi”ne yerleştirin.
- Maket yapma: Öğrenciler 4-5 kişilik gruplara ayrılsın. Her grup, kartondan taşa, boyadan kumaşa kadar istedikleri her türlü malzemeyi kullanarak hikâyedeki gibi bir konağın maketini yapsın. Maketler “Bir Konak, İki Zaman Sergisi”nin çevresinde “Bizim Konak” köşesinde sergilensin.
- Yazma: Herkes ya hayal kurarak ya çevresinde gördüğü ya da resmini internette bulduğu bir metruk evin hayali hikâyesini yazsın. Bakalım bir metruk ev, kimlere, neler hayal ettirecek?
- Tartışma: Anadili Türkçe olan biri, Türkçe’yi kimsenin bilmediği uzak bir ülkede yaşamak zorunda kalsa ne tür zorluklarla karşılaşır; kendini nasıl hisseder? Yanlış anlaşmalar sonucunda başına neler gelebilir? Türkiye’de bu tür sorunlarla baş etmeye çalışanlar var mı? Onlar ne yapıyorlar? Günümüzde tüm dünyada önemli olan bu konu, olabildiğince somut örneklerle sınıfça tartışılsın.
- Sunum: Kitaptaki, “ve sonsuza kadar mutlu yaşadılar!” diye bitmeyecek bir hikâye. Herkes tek tek, Saklı Bahçe’deki kahvaltıdan beş yıl sonrasını hayal etsin ve beş yıl sonrasında Gülperi’ye, Poyraz’a, Çınar’a, Leyla’ya, Sebahat Abla’ya, Adviye’ye, Tevfik Bey’e, Selçuk Bey’e, Gülperi’yle Poyraz’ın ailelerine neler olduğunu hayal ederek, hikâyeye ikinci bir son yazsın. Her öğrenci yazdığını sunum biçiminde sınıfla paylaşsın ve soruları yanıtlasın.
- Araştırma: Göçmen ve sığınmacı kimlere denir? İnsanlar neden göçmek zorunda kalıyor? Göçmenlik hareketi dünyanın nerelerinde daha yaygın? Göçmenler gittikleri ülkelerde nasıl koşullarla karşılaşıyor? Göçmenler üzerine yapılan araştırmalar hangi sonuçlara dikkat çekiyor? Bu gibi soruların cevaplarını çeşitli kaynaklardan araştırın ve öğrendiklerinizi sınıfça paylaşın. Göçmenlik konusunda doğru ve gerçek bilgiye ulaşmaya, farkındalık yaratmaya çalışın.
- Canlandırma: Sığınmacılara ev sağlamak için Sebahat Abla’nın mahalleliyle yaptığı ikna toplantısının bir benzeri, sınıfta gönüllü oyuncularla canlandırılsın. “Hayal Mahallesi”nin bakkalı, kasabı, tuhafiyecisi, berberi, ayakkabı tamircisi, kahvecisi, hemşiresi, terzisi, tesisatçısı, fırıncısı, lokantacısı gibi tipleri canlandıran öğrenciler, kitapta olduğu gibi, mahalleye gelen muhtaç bir sığınmacı aileye yardım etmeyi tartışsınlar. Bakalım, sınıftan ne gibi görüşler ve yeni çözüm önerileri çıkacak?
- Fotoğraf çekimi: İsteyen öğrenciler, yaşadıkları mahalle, semt ya da yerleşimdeki eski evlerin fotoğraflarını çeksin. Çekilen fotoğrafları akıllı tahtaya yansıtarak sınıfta paylaşsın. En etkileyici 2 fotoğraf sınıfça belirlensin ve çekenlere yine sınıfça önceden hazırlanan “Eski Ev Fotoğrafçısı” rozetleri verilsin.