Karikatür Kitabı

Behiç Ak

Kitap Hakkında

Karikatürcü, yazar Behiç Ak’ın 30 yıllık karikatür birikimini taçlandıran bu ilk albümünde 120 karikatür yer alıyor. Sanatçının 1982’den beri günlük gazetede yayımlanan bant karikatürleri arasından seçilen çalışmaları çocukluğu yüceltiyor. Gündelik yaşamdan ufak tefek ama önemli ayrıntılara dikkat çekerek çocukluğu yücelten karikatürler, okul yaşamından arkadaşlığa, çevre duyarlılığından hak ve özgürlüklere, büyümekten meslek seçimine birçok farklı temada mizahla harmanlanmış bir felsefe sunuyor. Her yaştan okuruna mizahın hınzır diliyle insana ve topluma ilişkin yeni sorular katıyor.

Behiç Ak’ın kitaptaki “Çocuklar ve büyükler arasında bir kitap…” başlıklı sunuş yazısından: “Çocukları konu alan karikatürleri ‘büyükler için çizdiğimi’ düşünürdüm. Çocukların büyüklerden daha iyi anladığını görünce, bu düşüncemi değiştirdim. ‘Çocuklar için çizdiğim büyük karikatürleri’ diye düşünmeye başladım. Otuz yıldır her gün çiziyorum. Şimdi ise, ‘çocuklar ve büyükler arasındaki farkı kaldıran karikatürler’ oldukları sonucuna ulaştım. Çocuklarla büyükler arasında tek fark var zaten: Büyükler çocuk olduklarını gizleyebiliyorlar. Çocuklar ise henüz bu konuda deneyimsizler.”

Tartışma Konuları

  1. Daha önce bir karikatür kitabı okumuş muydunuz? Kitabı elinize aldığınızda ilk izleniminiz ne oldu?
  2. Karikatür insanda hangi duyguları uyandırır? Karikatür yalnızca gülmek için midir? Kitaptakiler size neler düşündürdü?
  3. “Evet, bizde/bende de aynen böyle!” dediğiniz karikatürler hangileri? Behiç Ak, sizi/ailenizi tanımadığı halde nasıl oluyor da sizin yaşadıklarınıza ayna tutuyor?
  4. Kitapta teknoloji ile ilgili hangi karikatürler var? Sanatçının teknolojiye ilişkin düşüncelerini nasıl yorumlarsınız? Karikatürleri bu konuda size nasıl bir izlenim veriyor?
  5. Sizce karikatür renkli olabilir mi? Siyah-beyaz ya da renkli olması karikatürün ifadesini ve etkisini değiştirir mi; nasıl?
  6. Bu kitabı çevrenizdeki yetişkinlere önerir misiniz? Neden?
  7. Behiç Ak’la bir araya gelseniz ona kitapla ilgili neler söylemek ya da sormak istersiniz?

Yukarı

Yaratıcı Etkinlikler

Çalışmaların çoğu online / çevrimiçi ortamda, ekran başında da gerçekleştirilebilir.
  • Araştırma: Sınıfça kitaptan en anlamlı bulduğunuz 3 karikatür seçin. Herkes bu 3 karikatürden istediği birini yakın çevresinden 3 kişiye ayrı zamanlarda göstererek nasıl yorumladığını, karikatürden çıkardığı anlamın ne olduğunu sorsun. Her 3 karikatür için toplanan yorumları ayrı ayrı değerlendirin. Bakalım yorumlar benzer mi farklı mı olacak? Karikatürün, insanlara farklı anlama özgürlüğü sağlayan bir sanat dalı olduğunu deneyimleyin.
  • Canlandırma: Kitabın 36-37, 54-55, 68, 74-75, 121, 123, 126, 127, 140-141, 147, 155. sayfalarındaki karikatürlerde yer alan diyalogları kişileştirerek sınıfta canlandırın. Her canlandırmadan sonra Behiç Ak’ın o karikatürle ne demek istediğini tartışın.
  • Karikatür: Herkes sanatçı Behiç Ak’ı hayal etsin ve onu, bu kitaptaki eserlerini çizerken gösteren bir karikatür ya da resim yapsın. Karikatürler/resimler Behiç Ak’a iletilmek üzere Günışığı Kitaplığı’na gönderilsin.
  • Sunum: Öğrenciler 10 gruba ayrılsın. Her grup kitabın 43, 71, 87, 101, 105, 109, 113, 133, 150 ve 156. sayfalarında yer alan karikatürlerden birini seçsin ve anlamını, kapsadıklarını, mesajını irdeleyerek kısa sunumlar hazırlasın. Her grup sunumunu sınıfla paylaşsın ve birkaç çizgiyle ne çok şey anlatılabileceği ortaya çıksın.
  • Sergi: Resim ile karikatür arasında ne fark var? Önce sınıfça karşılaştırın. Sonrasında öğrenciler 2 gruba ayrılsın. Doğa ya da arkadaşlık gibi geniş kapsamlı bir tema seçin. Bir grup temayı resimlerle, diğer grup aynı temayı karikatürlerle işlesin. Resimlerle karikatürler arasındaki farkı gözlemleyin. Üretilenleri “Karikatür Kitabı Panosu”nda sergileyin.
  • Yazma: Öğrenciler ikişer kişilik gruplara ayrılsın. Her ikili bu kitabı yetişkinlere önermek üzere kısa bir tanıtım yazsın. Sınıfta okunan tanıtım metinlerine herkes tek tek 1-5 arası puan versin. En yüksek puanları derleyen 5 tanıtım yazısı okulun sitesinde yayımlansın.
  • Maket: Kitaptaki tiplemelerden birini seçerek hep birlikte maketini hazırlayın. Karakteri büyüterek kartona yapıştırabilir, etrafını oyarak çıkartabilirsiniz. Elinizdeki bu büyük boy karikatür karakteri sınıfınızda “Karikatür Kitabı Panosu”nun yanında duvara asın. Çalışmanız süresince atölyenize eşlik etsin. Öğrenciler onunla fotoğraf çektirsin. Fotoğrafları WhatsApp gruplarında paylaşın. Sınıfça, karikatür sanatına yakınlaştırıcı, farkındalığı artırıcı rol oynayın.

Yukarı