İçli Bir Çubuk Kraker

Çocuk Kitaplar (8-12 yaş) • Roman • 152 sayfa
Önerilen sınıflar: 4. Sınıf • 5. Sınıf • 6. Sınıf
SANAT • DUYGULAR • İLETİŞİM • GELENEKLER
mahalle yaşamı • nesillerarası iletişim • köşk • müzik • akran zorbalığı • miras • yazmak • okul yaşamı • ahşap sanatı • arkadaşlık • öğretmen-öğrenci iletişimi • dayanışma • komşuluk • kendini tanımak • özel eğitim

Tartışma Konuları | Yaratıcı Etkinlikler

Kitap Hakkında

Edebiyatımızın çok ödüllü şairlerinden, yazar Çiğdem Sezer, meraklı, cesur bir çocuğun büyüme yolculuğunu anlatıyor. Mahalle yaşamına tanıklık ederken, kendi hikâyesini oluşturmaya çalışan çocuğun, farklı yaşlardan insanlarla kurduğu sıcak iletişim geçmişle günümüzü harmanlıyor. Sevgiyi ve şefkati yücelten roman, meslek seçiminden dayanışmaya, özel eğitime ihtiyaç duyan çocukların kucaklanmasından okullardaki zorbalığa direnmeye kadar pek çok konuda ilham veriyor.

Çalıkuşu Feride gibi ağaç tepelerine tüneyip mahallede olan biteni izlemeyi seven Nurgül’ün en yakın arkadaşı, eski köşkte oturan yaşlı Şahika Hanım’dır. Liseye giriş sınavına hazırlanan Nurgül, sınıftaki zorbalar yüzünden okulu bırakmaya kalkan komşusu Bedir’e kol kanat gerer. Şahika Hanım bir gün sessizce ortadan kaybolup köşkün eşyası taşınmaya başlayınca da çok kaygılanır. Ailesinin ve ahşap oymacısı Bedir’in desteğiyle sevgili arkadaşını bulmak için kolları sıvar…

Tartışma Konuları

Romanın ismi size kitapla ilgili nasıl bir izlenim verdi? Başlarken iki kadının konuşması olacaklar hakkında neler düşündürdü?
Şahika Hanım’ın evinin yıkılmasına mahallelinin verdiği tepkileri irdeleyin. Yıllardır o mahallede yalnız yaşayan yaşlı bir kadınla ilişkiler, komşuluk ve dayanışma kavramları açısından nasıl açıklanır?
Komşulardan birinin ortadan kaybolması ve Nurgül dışında kimsenin umurunda olmaması, mahalle yaşamı konusunda neler düşündürüyor? Siz kendi mahalle sakinlerinizi ya da apartman komşularınızı ne kadar tanıyorsunuz?
Bedir neden okula gitmiyor? Yavaş öğrenmesi nedeniyle onu şikâyet eden veliler haklı mı? Bedir’in yerinde kardeşiniz olsa, ebeveynleriniz bu şikâyetçi velilere katılır mıydı ya da onlara nasıl cevap verirlerdi?
Bedir gibi yavaş öğrenen öğrencilere sınıf arkadaşları nasıl yaklaşmalı? Diğer öğrencilerin onlara yardım etmesi mümkün mü? Ne tür tutum ve davranışlar onları incitebilir?
Hakan ve arkadaşlarının derdi ne? Kendilerinden zayıf birine saldırmakla ne kazanmaya çalışıyorlar? Siz hiçbir zorbanın kendinden güçlü ya da üstün birine sataştığını gördünüz mü?
Nurgül’ün ve babaannesi Elif’in kişilik özellikleri neler? Babaanne-torun ilişkisinde hangi nitelikler dikkat çekiyor? Nurgül’ün en yakın arkadaşının 82 yaşındaki Şahika Hanım Teyze olması, yaşıtları yerine babaannesi ve komşu Hanife Teyze ile iletişim kurmasının nedenleri ne olabilir?
Gülsen Öğretmen, “Matematik benim çocukluk masalım,” sözüyle ne anlatmak istiyor? Matematiği sevmekle, matematik dersini sevmek ya da yazmayı sevmekle Türkçe dersini sevmek arasında ne fark var?
Nurgül Şahika Hanım’la resim çizmekten keyif aldığı halde neden bu konuda kendini yetenekli görmüyor? Okulda becerilerin karşılaştırılması öğrenciler üzerinde ne gibi etkiler doğuruyor? Bu konuyla bağlantılı olarak öğrenci-öğretmen ilişkilerini ve eğiticilerin sorumluluklarını irdeleyin.
Sebze satan Nalan Teyze karakterinin romanda nasıl bir değeri var? Sizce yazar neden bu meslek için kadın karakter tercih etmiş?
Yazar, Bedir karakteriyle okura ne anlatmak istiyor? Apartman görevlisinin oğlu olması, özel eğitime ihtiyaç duyması suç ya da kusur mu? İlişkiler ekonomik ve kültürel sınıflara göre belirlenirse ortaya nasıl bir toplum çıkar?
Nurgül, neden Şahika Hanım’ı bulmak için çabalıyor? Şahika Hanım’ı bulma macerasının kendisi için özel bir anlamı olabilir mi?
Mutsuz bir doktorla mutlu bir doktor ya da mutsuz bir piyanistle mutlu bir piyanist arasında ne fark var? Sonuçta mutlu da mutsuz da olsa ikisi de aynı işi yapmıyor mu?
Bedir’in yaptığı tahta çıngırak neleri simgeliyor? Bedir’in el becerisi, Nurgül’ü nasıl etkiliyor?
Özel matematik dersi, fen lisesi diye dayatmalarına bakıldığında, Nurgül’ün ailesinin genellikle baskıcı olduğu söylenebilir mi? Nurgül’ün yeteneğini fark etmemeleri yanlış olarak algılanmalı mı? Çocukların, gençlerin yetenek ve becerilerinin keşfedilmesinden kim(ler) sorumlu tutulmalı?

Yukarı

Yaratıcı Etkinlikler

Çalışmaların çoğu online / çevrimiçi ortamda, ekran başında da gerçekleştirilebilir.

Sosyal Sorumluluk Projesi: Önce sınıfça akran şiddetinin ne olduğunu ne tür davranışların bu kapsama girdiğini, fiziki, sözel ve psikolojik türlerini tanımlayın. Sonrasında gruplar halinde çalışarak, romandaki Hakan ve Salihcan gibi zorbaları dönüştürmenin mi yoksa sindirmenin mi daha etkili olacağını tartışarak, akran zorbalığına karşı yapılabilecekleri, zorbalarla baş etme yöntemlerini, bu konuda yetişkinlere düşen sorumlulukları saptayın. Grupların görüş ve önerilerini ayrıştırarak konuya dikkat çeken ortak bir bildiri hazırlayın ve yaygınlaştırın.
Anket: Okulda yaygın uygulamak üzere bir anket formu hazırlayın. 1) Okulunuzda ya da mahallenizde akran şiddeti olduğunu düşünüyor musunuz? 2) Sınıfınızda akran şiddeti olduğunu düşünüyor musunuz? 3) Az ya da çok hiç akran şiddetine uğradınız mı?” sorularının yer aldığı anketi öğrencilere dağıttıktan sonra katılanların güven duyması için, formları isimsiz doldurmalarını ve göz önünde olmayan bir yere yerleştirdiğiniz kutuya bırakmalarını isteyin. Sürenin sonunda biriken formları tarayın ve sonuçları listeleyin. Diğer öğrencilerin dikkatini çekmek üzere konuyla ve sonuçlarınızla ilgili etkinlikler, oturumlar ve söyleşiler düzenleyin.
Atölye: Başarı kavramını sınıfça irdelemek için bir atölye düzenleyin. Herkes başarıdan ne anladığını, neyi başarı olarak nitelendirdiğini söylesin. Para, mevki, iş, dış görünüm, araba, mülk gibi unsurlar başarı olarak görülebilir mi? Toplumda yaygın başarı anlayışı ne, bu anlayış ne kadar doğru? Okulda başarı nasıl ölçülüyor, nasıl ölçülmeli? Okul yaşamında başarının ölçütü sınav ve not olabilir mi? Yetenekle başarı arasında bağlantı var mı, varsa yetenek keşfi nasıl ve nerede yapılmalı? Ülkemizde kişiler yetenekleriyle meslek seçebiliyor, başarıya ulaşabiliyorlar mı? Başarı mutluluk getiriyor mu? Konuyu en geniş kapsamda ele alarak varılan sonuçları sorgulayın.
Yazma: Herkes “Komşularımız” başlığıyla, mahallesindeki ya da apartmanındaki komşularını ve onlarla nasıl bir ilişki içinde olduklarını anlatan, kısa bir yazı yazsın. Yazılar sınıfta okunsun; en çok alkışlanan, en beğenilen yazıları yazanlara, önceden hazırlanan “Sınıfın Yazarı” rozetleri takılsın.
Söyleşi: Mümkünse okulunuzda ya da çevrenizde güzel sanatlar liseleri hakkında bilgi sahibi olan deneyimli birini öğrencilerinizle söyleşi yapması için sınıfa davet edin. Farklı beceri kollarını tanımanın ve bu alanlara daha lise yıllarında yönelmenin yararlarını öğrenin. Yeteneklerin bu okullarda üniversite öncesinde nasıl değerlendirildiğini ve bu okulların sanat ortamlarındaki önemini tartışın. Bu okullardan yetişmiş sanatçıları araştırın.
Yarışma: Nurgül, babaannesi Elif’in ve Şahika Hanım’ın kullandıkları eski sözcükleri anlamakta zorlanıyor. Öğrenciler ikili gruplara ayrılsın. Grupların her biri romandakiler gibi eski sözcükler bulsun ve diğer gruplara göstermeden anlamlarını not etsin. Her grup bir diğerine kendi sözcüğünün ne anlama geldiğini sorsun ve cümle içinde kullanmasını istesin. Anlamı bilemeyen ya da cümle içinde kullanamayan grup elensin. Turlar sonucu finale kalan 3 grup zafer dansı yapsın.
Oyun: Bütün öğrencilerin isimleri küçük kâğıtlara yazılarak bir kutuda toplansın. Her çocuğun hatta her insanın eşsiz olduğunu, özelliklerinin farklı olduğunu düşünerek, herkes kutudan çektiği kâğıtta ismi yazan arkadaşının iki olumlu özelliğini düşünsün. Bu özel niteliklere en uygun mesleği önersin. Örnekler: Sinan sakin, dikkatli - mühendis ya da yazılımcı olabilir; Yağmur konuşkan, yönetmeyi seviyor - öğretmen olabilir vb… Bütün meslek önerileri yazıldıktan sonra herkes kendisine yakıştırılan mesleğe yaklaşımını söylesin. Bakalım, doğru ya da doğruya yakın öneriler çıkacak mı?
El işi: Öğrenciler 3-4 kişilik gruplara ayrılsın. Her grup, kartondan taşa, boyadan kumaşa, tahtadan yaprağa kadar istedikleri her türlü malzemeyi kullanarak kitapta Bedir’in tahtadan yaptıkları gibi, el becerisini yansıtan bir obje, heykel ya da oyuncak yapsın. Bakalım, ne tür eserler yaratılacak? Üretilenler “Bedirler’e Sevgiyle” sergisinde sergilensin.

Yukarı