Gökkuşağı Yazı
Sevim Ak
Çocuk Kitaplar (8-12 yaş) • Roman • 228 sayfa
Önerilen sınıflar: 4. Sınıf • 5. Sınıf • 6. Sınıf
BİREY ve TOPLUM • DUYGULAR • İLETİŞİM • SAĞLIK ve SPOR
kardeş • otizm • sorumluluk • aile • arkadaşlık • kaza • jimnastik • aşevi • hayvanat bahçesi • ayrılmış ebeveyn • dayanışma • yaz tatili
Kitap Hakkında
Çağdaş çocuk edebiyatımızın en sevilen yazarlarından Sevim Ak, bu romanıyla ilk kez Günışığı Kitaplığı okurlarını selamlıyor. Otizmli kardeşini yaşamının merkezi kılabilen bir çocuğun narin kalbine dokunan yazar, sessiz ve derin sevgileri duyumsatıyor. Modern zamanların işi başından aşkın yetişkinleriyle, çocukların naif dünyası arasındaki farkı ustalıkla vurguluyor, sorumluluk üzerine düşündürüyor. Gülümseten rastlantılar ve tatlı heyecanlarla renklenen, umudun ve sevginin her zorluğun üstesinden geleceğini hatırlatan roman, yalın ve etkileyici anlatımıyla her yaştan okurda iz bırakacak nitelikte.
Çalışma hayatına gömülmüş anne babasının görevlerini üstlenmiş Melisa, koşup oynama isteğini ötelemek, otizmli kardeşiyle ilgilenmek zorundadır. Üstelik, aksilikler de peşini bırakmaz. Ama o yaz, yaşamına aniden giren Bubik adlı fil ve kaykaycı çocuk, yedi rengi de beraberinde getirir. Melisa ve yeni arkadaşı, yetişkinlerin karmaşık dünyasını anlamaya çabalarken, kendilerini tanıma yolunda da cesur adımlar atarlar…
- Kardeşi Göksu’nun sorumluluğunu küçük yaşlardan beri üstlenmiş olan 11 yaşındaki Melisa’nın anlattıklarını düşünün. Göksu’nun hangi davranışları karşısında zorlanırdınız, hangi davranışları sempatik gelirdi; nedenlerini açıklayarak tartışın.
- Melisa’nın ailesinde nasıl bir düzen var? Kimler hangi sorumlulukları üstlenmiş? Melisa’nın Göksu’yla ilişkisi için neler söylersiniz? Melisa’nın anne ve babasıyla arası nasıl?
- Fil Bubik’le kurduğu dostluğa bakarak Melisa’nın dedesinin nasıl biri olduğunu düşünürsünüz? Dede-torun arasında arkadaşça bir ilişki olduğunu söyleyebilir misiniz?
- Hayvanat bahçesinin müdürünün dedesine iş teklif etmesi Melisa’nın hayatına nasıl bir renk getiriyor? Bu işte uğradığı kaza Melisa’ya neye mal oluyor?
- Kaza Melisa’nın ailesinde neleri değiştirdi? Kaza sonrası kimler ne yaptı da, Melisa, “Ben bu dünyada fazlayım,” diye düşünmeye başladı? Ailenizde benzer bir kaza geçirip fizik tedavi olan kimler var? Fizik tedavi nasıl bir deneyim?
- Kaza sonrası Melisa’nın hayatında ne gibi yenilikler oldu? Kaza Melisa’ya şans getirdi, denilebilir mi? Çatlak bacak kemiğiyle yürüyemediği halde Melisa’nın jimnastiğe başlamak istemesi sizce doğru mu?
- Barış kim? Melisa’yla nasıl tanıştılar? İkisinin ailesi arasında nasıl bir bağ var?
- Barış’ın hikâyesi ne? Ailesinin geçmişinde neler var? Babası, “Komşunu Sev” lokantasıyla ne yapmaya çalışıyor? Olanağınız olsa benzer sosyal bir projeye destek verir miydiniz? Bu nasıl bir destek olurdu?
- Jimnastik yapmak Melisa’ya ne yarar sağlıyor? Kendini, bedenini nasıl hissediyor? Sizin jimnastikle aranız nasıl?
- Anne ve babasının ayrılmış olması Barış’ı nasıl etkilemiş? Annesine gönderilmemiş mektuplar yazması neyle açıklanabilir? Ana-oğul tekrar ne şekilde buluştu?
- Melisa tatilde seyahate ve denize gitmediği, evinden ve ailesinden uzaklaşmadığı halde neden yaşadığı mevsimi “gökkuşağı yazı” olarak adlandırıyor? Sizin de böyle adlandırabileceğiniz yaz ya da başka bir mevsimiz var mı? Varsa ne oldu da bu ismi hak etti?
- Araştırma: Sınıfça otizm konusunu araştırın. Otizmle ilgili yanlış bilinenleri, yaygınlığını, otistik kişilere nasıl davranılması gerektiğini ve bu konuda yapılan yanlış davranışları irdeleyin. Toplumun bu önemli ve ihmal edilen gerçeğine bilimsel ve doğru yaklaşılmasını sağlayın.
- Video: İnternetten jimnastik sporuyla ilgili çeşitli gösteri videoları bulun, sınıfça seyredin. Her videodan sonra izlenimlerinizi tartışın. Kimler hangi ayrıntıları fark etmiş, bu spor dalıyla ilgili düşünceleri neler, ne tür aksesuarlar kullanılıyor? Böylece Melisa’nın nasıl bir spor yaptığı daha iyi anlaşılacaktır.
- Söyleşi: Kentinizde varsa otizmle ilgili bir kuruluştan yetkilileri okula davet ederek, velilerin de bulunacağı bir sohbet toplantısı düzenleyin. Otizmlilerle dayanışma için neler yapılabileceğini öğrenin ve konuyla ilgili farkındalığı arttırın.
- Tartışma: Abbas Bey, “Komşunu Sev” ve önceki lokantalarında suça eğilimli kişiler ve işsizler çalıştırarak çok önemli bir sosyal sorumluluk üstendiği halde neden başı hep polisle ya da diğer esnafla derde giriyor? Böyle bir sosyal sorumluluk işi kimlerin, neden tepkisini çeker? Bu meseleyi sınıfça tartışın. Romandaki bu örnek gerçek yaşamda nasıl karşımıza çıkıyor? Herkes ihtiyacı olanlara yardım etmek ya da yardım edilmesini sağlamak istemez mi? İrdeleyin!
- Resimleme: Bitirdikten sonra herkes kitabın ona düşündürdüklerinin ya da en etkileyici bulduğu sahnenin resmini yapsın. Resminin altına ne demek istediğini ya da hangi sahne olduğunu anlatan kısa bir açıklama yazsın. Resimler, “Bizim Gökkuşağı Yazımız” standında sergilensin.
- Canlandırma: Herkes, romanda Göksu’nun büyük beceriyle gerçekleştirdiği onlarca sıradışı şeyden istediği birini tekrar okuyarak, aynısını canlandırmayı denesin. Hem eğlenmek hem yaratıcılıkları denemek için harika bir fırsat! Bakalım kimler, nasıl sonuç alacak?
- Proje: Öğrenciler üçer kişilik gruplara ayrılsın. Her grup, Melisa’nın teyzesinin söylediği gibi, “yaz tatilinde aylaklık eden, şunu bunu isterim şımarıklığına bulanmış çocuklar” olmamak için, “yaz için bir uğraş seç kendine…” yönlendirmesi uyarınca yaz tatilinde yapabilecekleri bir “şey” düşünsün. Ve bunu ne süreyle, nasıl, hangi koşullarda gerçekleştireceklerini, ne yararlar sağlayacağını etraflıca hesaplasın. Mümkünse denemesini gerçekleştirsin ve projelendirerek, gerekli görseller eşliğinde sınıfa anlatsın. Yazın gerçekleştirilen bu proje-işlerin sonuçlarının sunumu, bir sonraki eğitim-öğretim yılı başında paylaşılsın. (Bu çalışma özellikle 5 ve 6. sınıflar için önerilir.)
- Okuma: İsteyen öğrenciler, “yaz tatili” temasında o güne dek okuyup çok beğendikleri başka kitapları, neden beğendiklerinin gerekçeleriyle birlikte sınıfa önersin. Arkadaşlarının beğeniyle okuyabileceği yeni kitaplar keşfetmesini sağlasınlar.