Attım Kapağı Yurtdışına

Köprü Kitaplar

Nihat Ziyalan

Kitap Hakkında

Edebiyatımızın değerli kalemlerinden, ödüllü şair, öykücü Nihat Ziyalan, bu ilk gençlik romanını Köprü Kitaplar koleksiyonu için yazdı. Kendi yaşamından izler taşıyan romanında yazar, İstanbul’dan Sidney’e uzanan bir öyküyü anlatıyor. Avustralya’daki gurbetçilerin duygularına tanıklık ediyor; göçmenlik ve gençliğin beklentileri üzerine düşündürüyor. Farklı okuma deneyimleri sunarak gençleri edebiyatla buluşturmayı amaçlayan, editörlüğünü Semih Gümüş’ün üstlendiği ve Müren Beykan'ın yayına hazırladığı, 2010 Memet Fuat Yayıncılık Ödülü ile taçlanan Köprü Kitaplar koleksiyonun 10. kitabı, her yaştan okuyucu için.

İstanbul’da, Beyoğlu’nun Asmalımescit semtinde büyüyen on dokuz yaşındaki Altan, karşı komşuları olan ekmekçinin kızı Yasemin’le çocukluktan sevdalıdır. Üniversite sınavında istediği puanı tutturamayınca, dil öğrenmek üzere, çok uzaklara, Avustralya’nın Sidney kentine gider. Altan, kapağı yurtdışına atmıştır, ama gurbetin ağır duyguları yalnızlık ve yabancılık yapışır yakasına. Üstelik, hem para kazanmak zorundadır, hem de Elif’e rastlamıştır…

Tartışma Konuları

  1. Romanın başında verdiği bilgilere dayanarak Tolga’nın ailesinin sosyo ekonomik ve sosyo kültürel profili için neler söylenebilir?
  2. Tolga’nın babası nasıl bir karakter? Oğluyla ilişkisinde neler gözleniyor? Yasemin, “Babanı seviyor musun?” diye sorunca, Tolga neden yanıtlamaktan kaçınıyor? Birilerini sadece akrabamız oldukları için sevebilir miyiz?
  3. Yaşları birbirine yakın olduğu halde Şerma ile abisi Tolga arasındaki çekişme nasıl açıklanabilir? Bir kardeşe sahip olmanın olumlu ve olumsuz yönleri sizce nelerdir?
  4. Yasemin’in, “Sen benim çocukluğumsun,” demesini Tolga nasıl yorumluyor? Arkadaşlıklarına ilk aşk deneyimi denebilir mi?
  5. Kitabı okumayan birine Yasemin’i nasıl tanıtırsınız? Tolga’nın yurtdışına gidişini sağlamak için yaptıkları, onun hangi yönünü ortaya koyuyor?
  6. Sadık Amca ve ailesi için neler söylenebilir? Eşinin kendisine “herif” diye hitap etmesini nasıl yorumlamak gerekir?
  7. Tolga, Auburn’den kurs için City’ye giderken hangi kültürel faklılıklar dikkatini çekiyor; neleri yadırgıyor? Bu izlenimler, sınıfınızda varsa Avustralya’ya gitmiş ya da orada tanıdıkları olanların gözlemleri/duyumları ile örtüşüyor mu?
  8. Yazarın Sidney’deki yaşamla, insanların iletişim biçimiyle, kent düzeni, sistem ve ilkeleriyle ilgili anlattığı hangi ayrıntılar sizi daha çok etkiledi? Neden?
  9. Sadık Amca’nın kızı Elif’le ilgili düşünceleriniz neler? Bir göçmen kızı olarak farklı bir kültüre nasıl uyum sağlamış? Ailesiyle bu farklı kültür arasındaki uçuruma sıkıştığı söylenebilir mi?
  10. Elif, Sidney’deki Türklerin yaşamını nasıl özetliyor? Gurbette azınlık olmanın üstesinden nasıl geliyorlar?
  11. Tolga, özellikle opera binasına gittikleri gün Elif’in, Hamza’ya karşı olan tutumunda neyi fark ediyor? Sevgi ilişkisinde tarafların örtülü bir üstün gelme çekişmesi içinde olmaları sizce neden yaygın? Bu yenme dürtüsü neden kaynaklanıyor olabilir?
  12. Avustralya’da göçmen olmak Elif’e, Hamza ile ilişkisinde ne tür sorunlar çıkarıyor? Sidney’deki toplumsal sınıfların benzeri Türkiye’de nerede yaşanıyor?
  13. Tolga, Sidney kenti için, “Bastıran değil, iç rahatlığı aşılayan bir yaşam tarzı var,” diyerek neyi anlatmak istiyor?
  14. Tolga’nın hangi beceri, bilgi ve alışkanlıkları Sidney’de tutunabilmesini ve para kazanabilmesini sağladı? Bu donanıma sahip olmasaydı büyük olasılıkla nasıl bir hayatı olacaktı?

Yukarı

Yaratıcı Etkinlikler

  • Araştırma: Avustralya ve Sidney kentini araştırın. Dünyanın uzak köşesindeki bu kıtanın ve kentin ekonomik, kültürel, etnolojik, coğrafi, sosyolojik ve turistik özellikleri neler? Kıta tarihi nasıl özetlenebilir? Sidney kentini özelleştiren unsurlar neler? Tolga, İstanbul’la bu kent arasında hangi farklılıkları gözlemliyor? Bu uzak coğrafyayı yakınlaştıracak bilgileri derleyin; görselleriyle birlikte paylaşın.
  • Yarışma: Öğrenciler 3 kişilik gruplara ayrılsın. Her grup İstanbul’u konu alan bir turistik tanıtım afişi hazırlasın. Okul içinde öğretmenlerden oluşacak 5 kişilik bir jüri tasarımları değerlendirerek en dikkat çeken 3 afişi belirlesin. Afişler okulda sergilendikten sonra İstanbul Büyük Şehir Belediye Başkanlığı’na gönderilsin.
  • Münazara: Öğrenciler iki gruba ayrılsın. Bir grup, “Göçmenlerin yaşamındaki zorlukların çoğu kendi uyum sorunlarından kaynaklıdır,” görüşünü, diğer grup ise, “Göçmenlerin yaşamındaki zorlukların çoğu yaşadıkları ülkenin koşullarından ve halkının yaklaşımından kaynaklıdır,” görüşünü savunsun. Somut örneklerle gerçekleştirilecek bu münazarada bakalım hangi görüş öne çıkacak?
  • Okuma: Yazarın şiirsel bir üslubu var. Her öğrenci, “kardeşe söz yormaya değmez”, “içimin sesiyle birlikte sustum” gibi bu şiirsel üslubun en çok dikkatini çeken örneklerinden birini romandaki yerini de belirterek sınıfla paylaşsın ve anlamını ya da neden dikkat çekici bulduğunu açıklasın.
  • Tartışma: Romanın başında Tolga ve Yasemin’in konuştuğu “kendini beğenmişlik”, “kendine hayran olmak” ve “özgüven” kavramlarını sınıfça tartışın. Kolayca birbirine karıştırılan bu kavramların farkları ya da benzerlikleri, kullanım alanları neler? Hangi yanılsamalara neden oluyorlar? Somut örneklerle irdeleyerek bu kavramlara düşünsel ve sosyolojik açıklamalar getirin.
  • Film: Avustralya ve Sidney’le ilgili belgesellerden bölümler izleyerek bu kıtanın özelliklerini irdeleyin. Belgeseller için öneriler: https://youtu.be/0XR5sEVs7r0, https://youtu.be/NKLuO4OP6SQ, https://youtu.be/IbT2zQxHhjw ...
  • Sergi: Herkes, romana derinlik kazandıran İstanbul kentinin en gözde semtlerinden özellikli olduğunu düşündüğü yer, sokak, yapı fotoğraflarını derlesin. (Mümkünse öğrencilerin çektiği özgün fotoğraflar olması tercih edilir.) Fotoğraflar, büyük bir İstanbul haritası üzerine semtlere göre yerleştirilsin. Her semt için ünlü şairlerden bir şiir ya da söz bulunarak projeye eklensin. İsteğe göre bazı öğrenciler kendileri de şiir yazabilir. “Objektifimdeki İstanbul” sergisi, bütün okulun gezebileceği bir yerde düzenlensin.
  • Mektup: Her öğrenci kendini Sidney’de yaşayan Tolga’nın ya da Beyoğlu’nda yaşayan Yasemin’in yerine koyup diğerini birer mektup yazsın. Gençlerin romanda aktarılan duygularıyla ve koşullarıyla ne derece empati kurabildiğinizi deneyimleyin. Mektuplar sınıfta okunsun ve en çok beğenilen 3 mektubun yazarları ayakta alkışlansın.

Yukarı