Altı Kırk Dört Dalgası
Behiç Ak

Çocuk Kitaplar (8-12 yaş) • Roman • 184 sayfa
Önerilen sınıflar: 4. Sınıf • 5. Sınıf • 6. Sınıf
İLETİŞİM • SOSYAL İLİŞKİLER • OKUMA KÜLTÜRÜ • DOĞA ve EVREN
yazarlık • köy yaşamı • doğa sevgisi • tarım • kütüphane • masal • hayvanlar • yaratıcılık • orman • deniz • matematik • belgesel • çizmek
Kitap Hakkında
Behiç Ak'ın, çocukların zengin içdünyalarını, yaşamı sorgulayışlarını ve meraklı hallerini yansıttığı, usta işi resimlerle bezediği çocuk romanlarının dokuzuncusu. Bir yazarın düşünsel dünyasını, hayal gücünü, çevresiyle kurduğu ilişkiyi sıradışı bir kurguda harmanlıyor. Odasından mahallesine, kentten köye, köyden orman yaşamına uzanan “yazarın yolculuğu”na, birbirinden özgün karakterler ve eşsiz hikâyeler eşlik ediyor. “Çocukların da entelektüel bir dünyaları var,” diyen usta yazar, bu kez yaşamın anlamını duyumsatan yaratıcı bir yazma serüveni sunuyor; hayal gücünün sınırlarında dolanıyor.
Bir yazar karakterlerini nasıl oluşturur, olayları nasıl kurgular? Yazmaya odaklanamayan yazarımız, bunları sorgularken, baş kahramanı kapıya dayanınca kendini öyküsünün içinde bulur. Tanıdığı ilginç insanlar, sıradışı karakterler olarak öyküsünde yaşamaktadır: Matematikçi Mecnun Bey, hayali köpeğini arayan Doğan, gezici kütüphanesiyle Nigar Hanım, annesini özleyen Şehrazat, horoz Muzaffer Bey, altı kırk dörtteki o dalga ve daha nicesi... Yazmak üzere masasına oturduğu gün, güçlü bir horoz sesi duyan yazarımızı kahramanları kadar, olayların akışı da şaşırtacaktır...
- Romanın başında yazarla karşılaşmak, onun doğrudan okura seslenmesi nasıl bir duygu uyandırıyor? Yazarlığın akla geleni yazmak olmadığıyla ilgili söyledikleri, yazarlık hayalinizle ne kadar örtüşüyor?
- Yazar, yazarlığın bir serüven olduğunu nasıl açıklıyor? Bir hikâye yaratırken önüne ne tür engeller çıkıyor, karakterler nasıl oluşuyor?
- Doğan’ın neden hayali bir köpeği var ve köpek neden aniden yok oluyor? Şehrazat nasıl bir kişilik; Doğan’a güven veren farklılıkları neler? Doğan’ın hayali köpeğinin kaybolmasına nasıl yaklaşıyor?
- Matematikçi Mecnun Bey, neden yazarın kapısına dayanıyor? Nigar Hanım horoz meselesini nasıl çözüyor? Horoz, Mecnun Bey için ne, yoksul adamla kızı için ne anlama geliyor?
- Gezici Kütüphane nasıl bir şeydir; neden önemlidir? Nigar Hanım kütüphane için ne tür hazırlıklar yapıyor? Siz hiç gezici kütüphane gördünüz, kullandınız mı; izlenimleriniz neler?
- Horoz artık ötmediği halde Mecnun Bey’in süren huzursuzluğu neden kaynaklanıyor? Horoza ne olmuş; neden ötmüyor? Yazar, horoz figürüyle hikâyede ne anlatmak istiyor?
- Şehrazat, başından geçenleri hatıra defterine resimlerle çizerek ifade etme fikrini nereden alıyor? Durup dururken Şehrazat’ın annesinin köyüne gitme fikri nereden akıllarına geliyor?
- Mecnun Bey’in, geçmişinde başarılı bir kavga hikâyesi olmadığı için üzülmesine ilişkin ne düşündünüz? Kavga edebilmek bir yetenek midir? Yenilgiyi baştan kabul ettiği halde nasıl oluyor da çocukluk arkadaşı Sinan, onun kendisini yendiğini düşünüyor?
- Mecnun Bey, Melek Hanım’ın evine giden yolu engelleyen çit için ne düşünüyor? Köylüler neden Mecnun Bey’in çiti yıkması gerektiğinde ısrar ediyorlar? Arsa sınırlarını kavga ederek belirleme alışkanlığının altında nasıl bir amaç var? Mecnun Bey’in hangi davranışları Koca Mehmet’i etkiliyor?
- Mecnun Bey, neden Koca Mehmet’in de matematikçi olduğunu düşünüyor? Her ikisi de matematikçi olduğu halde aralarında ne fark var? Koca Mehmet göründüğü gibi sert, saldırgan biri mi?
- Pakize Hanım’ın anlattığı Elmalıca Köyü’ndeki yaşamın başka yerleşimlerden farkı ne? Farklı bir yaşam sunduğu halde, insanlar neden Elmalıca’yı terk ediyorlar? Pakize Hanım, bu terk edişi nasıl değerlendiriyor?
- Pakize Hanım’ın anlattığı masaldaki kralın oğlu, ormanda “zenginleştiğini” söylemekle ne kastediyor? Yine aynı masalın sonunda saraydakiler nasıl hafifliyor; değerler ne yönde değişiyor? Gerçek yaşamda da “hafifleme” mümkün mü; nasıl?
- Altı kırk dört dalgasının romandaki önemi ne; kahramanların yaşamına neler katıyor? Dalgayla gelen kâğıtta yazanların anlamı ya da olaylara katkısı var mı?
- Yazara göre okurlar bir hikâyeden ne bekliyorlar? Her şeyin yolunda gitmesi kimleri, neden rahatsız ediyor? “Hafifleme” isteği yazara neler yaptırıyor? Yazar Elmalıca Köyü’nde, yaşamındaki nelerin eksikliğini ya da yanlışlığını fark ediyor?
- Romanın sonunda en baştaki kahramanlarıyla karşılaşan yazar ne yapsın? Şehre dönüp sadece yazmaya mı devam etsin, yoksa köyde kalarak hikâyenin içinde mi yaşasın? Önerinizi nedenlerinizle birlikte açıklayın.
Yaratıcı Etkinlikler
- Karikatür: Herkes yazarı, romanın karakterleriyle birlikte gösteren bir karikatür çizsin. Çizimler “Altı Kırk Dört Dalgası Albümü”nde sergilensin.
- Yazma: Herkes çevresindeki bir parkta ya da kıyıda yarım saat boyunca doğayı, insanları ve hayvanları gözlemlesin. Saptadıklarını not etsin. Daha sonra notlarını düzenleyerek kısa bir yazı yazıp sınıfla paylaşsın. Bakalım kimler, ne ayrıntıları yakalayabilmiş ve nasıl ifade etmiş?
- Maket: Sınıfça çalışarak, değişik malzemelerden büyük bir horoz maketi/oyuncağı yapın. Maket, kitapla ilgili yaratıcı çalışmalarınız süresince yanınızda bulunsun. Öğrenciler yaptıkları horozla çektirdikleri fotoğrafları, “Horoz Muzaffer’le” açıklamasıyla sosyal medyada paylaşsın.
- Tartışma: Şehrazat’ın, horozu kast ederek söylediği, “Evcilleşmek hata yapmaktan korkmak demek,” sözünü tartışın. Evcilleşmek ne demek? Neler evcil, neler değil? Hata yapmak ne anlama geliyor; neler hata kavramına giriyor? Evcil olmayanlar hata yapabilir mi? Bu sözün anlamını somut örnekler üzerinden tartışın.
- Uygulama: Bir hafta boyunca herkes defterine, her gün yaşadıklarını Şehrazat gibi, duygularını ifade eden şekiller çizerek anlatsın. Hatıra defteri tutmanın bu çok zevkli ve yaratıcı yöntemini uygulasın. Bir hafta sonra defterleri birlikte inceleyin; kimler kendini nasıl ifade etmiş, paylaşın.
- Proje: Elmalıca’daki okulda öğrencilerin duvara astıkları gazete yöntemini sınıfınızda uygulayın. Duvara yerleştireceğiniz bir panoya bir hafta süreyle her gün, çevrenizde, okulda, sınıfınızda olanlardan önemli gördüklerinizi yazın. Örnek: Emre’nin küçük kardeşi diş çıkarıyor. Bugün şiddetli yağış bekleniyor. Yarın atölye çalışması yapacağız. Tembel (okul bahçesindeki köpek) bugün yine ortalıkta yok! Satranç turnuvasına katılacak arkadaşlarımıza başarılar diliyoruz… Siz de sınıf gazetesi çıkarın.
- Film: Herkes en sevdiği belgesel filmi diğerlerine tanıtmak üzere kısa bir hazırlık yapsın. Ne belgeseli olduğunu, neden sevdiğini ve kendisine ne kattığını anlatsın. Bakalım aynı belgesel filmi sevenler çıkacak mı?
- Resimleme: Herkes isteğine göre, gezici kütüphane ve yolcularının, sahildeki köylülerin ve altı kırk dört dalgasının, Koca Mehmet ve çitinin, Elmalıca Köyü’nün ya da masaldaki kral, oğlu ve halkının resmini yapsın. Resimler gruplandırılarak, “Altı Kırk Dört Dalgası Albümü”nde sergilensin.
- Canlandırma: Gönüllü öğrenciler, romandaki yazarın yazma sıkıntılarını dile getirdiği, içsesini yansıtan bölümlerden istediğini seçsin ve sınıfta sırayla canlandırsın. Bu renkli drama saatini videoya kaydedip ailelerle de paylaşın; sıradışı bir sınıf anısı yaratın.