Çocuk Kitaplar (8-12 yaş) • Roman • 144 sayfa
Önerilen sınıflar: 4. Sınıf • 5. Sınıf • 6. Sınıf
ERDEMLER • SANAT • DUYGULAR • İLETİŞİM • SOSYAL İLİŞKİLER
gizem • hayvan sevgisi • ceza • resim • yetimhane • dış görünüş • nesillerarası iletişim • ırkçılık • alay etmek • yalnızlık
Kitap Hakkında
İtalyan edebiyatının Hans Christian Andersen Ödüllü yazarı Angela Nanetti, yalnız bir çocuğun özlemlerini duyumsatan, sımsıcak bir dostluk hikâyesi anlatıyor. Dedem Bir Kiraz Ağacı kitabıyla çok sevilen yazar, okurunu bu kez, yetimhanede büyüyen bir çocuğun rengârenk hayallerine ortak ediyor. Sanatın sağaltıcı gücünden dış görünüşe, toplumsal yıkımlardan bellek mekânlarına birçok önemli temayı ustaca işleyen büyülü gerçekçi roman, zengin alt okumalar sunuyor.
Viola’nın günleri yetimhanede geçmektedir. Tavşandudağından dolayı alay konusu olan Viola, yalnız ve arkadaşsızdır. Hiçbir “pazar annesi” onu evine davet etmez. Küçük kızın tek mutluluğu, şato resimleri yapmaktır. Haylazlığı yüzünden verilen cezadan kaçtığı bir gün yakındaki Hayaletli Ev’de, tuhaf bir yaşlı adama rastlar. Bir yarasa ile “küf”ün de yaşadığı bu ev Viola’nın hayatını beklenmedik şekilde değiştirecektir…
- Viola nasıl bir çocuk? Sizce kavgacılığının gerçek nedeni ne? Yalnız ve arkadaşsız kalmanın kendi tercihi olduğunu düşünüyor musunuz? Sürekli cezaya bırakılmak bir çocuğu nasıl etkiler?
- Eski evin mahzeninde yaşayan yarasa nasıl bir hayvan; özellikleri ne? Küf nasıl bir şey; nerelerde ve neden olur? Hiç yarasa ve küf gördünüz mü; sevimli olduklarını söyleyebilir misiniz? Sizce böyle eski ve terk edilmiş evlerde yarasa ve küften başka neler vardır?
- Bella’yı nasıl tanıtırsınız? Ursus neden ondan korkuyor? Bella’nın Ursus’a yaptıklarının eğitmek amacı güttüğüne emin misiniz? Gerçek hayatta hayvanlara benzer şekilde davrananlar var mı?
- Nano kim; eski evde ne işi var? Viola neden onun hayalet olduğunu sanıyor? Nano’yla ilk karşılaştığında Viola ona hangi konularda yalan söylüyor?
- Viola ne amaçla Bella, Nano ve Ursus’u içine alan bir plan yapıyor; bu planla ne kazanacak? Bu amaç Viola için neden bu kadar önemli? Planı neden yürümüyor?
- Elmas’ı düşündüğünde neden Viola’nın gözleri doluyor? Ona duyduğu, yalnızca hayvan sevgisi mi yoksa Elmas’ın onun için başka bir anlamı mı var? Elmas, Nano’nun yaptığı resmi yırtılınca ne tepki veriyor? Sizce bu tepkisinde haklı mı, haksız mı?
- Viola cezalara ve yalnızlığa katlanmak için hangi çarelere başvuruyor? Resim yapmaya ilk ne zaman ve nasıl başlıyor?
- Nano’nun hikâyesi ne? Naziler neden ailesini öldürmüş? Günümüzde gerçek hayatta böyle ırkçılık yapanlar var mı?
- Çok tanınmış bir ressam olduğunu öğrendiğimiz Nano neden mirasını Viola’ya bıraktı? Ailesinin yeni tavırları Viola’nın davranış ve tepkilerini nasıl değiştirdi?
- Bu mirasla birlikte 10 yıl sonra Viola’nın nasıl bir hayatı olacağını hayal edersiniz?
- Sergi: Romanda ressam Nano, Bella, Ursus, Viola, Rahibe Giustina, Gümüş gibi pek çok renkli karakter var. Herkes istediği bir karakterin resmini yapsın. Bütün resimler “100 Şatolu Çocuk Albümü” adıyla okul koridorunda sergilensin.
- Oyun: Yazar, hayal gücünü kullanarak bir yarasayı ve duvardaki küf parçasını romanın karakterlerinden biri yaparak konuşturmuş. Öğrenciler üçer kişilik gruplara ayrılsın. Her grup, bazı eşya ya da nesneleri konuşturarak sınıfa bir hikâye anlatsın. Örnek: Okul bahçesindeki iki ağacın birbirlerine okulun 20 yıl önceki halini anlatması; mahalledeki yaşlı kedinin, kendilerini köpeklerden nasıl koruyabilecekleri konusunda genç kedilere öğüt vermesi; yan arsadaki kaplumbağanın orada oynayan çocuklara seyahatlerini anlatması vb. Bakalım kimler en yaratıcı öykü anlatıcıları olacak?
- Tartışma: Tavşandudağı nedeniyle alay konusu olmak ve yalnız kalmak Viola’yı nasıl etkiliyor? Toplumda kimlere benzer şekilde davranılıyor? Farklı özellikleri olan kişiler neden dışlanıyor, alay ediliyor? Birinin dış görünüşü, ten rengi, kökeni, ailesi, bilgisizliği, beceriksizliği ya da herhangi bir özelliği dolayısıyla bu şekilde küçümsenmesi haksızlık değil mi? Bu konuyu somut örnekler üzerinden sınıfça tartışın.
- Resimleme: Herkes Viola gibi, hayalindeki bir şatonun resmini yapsın. Altına şatosunun adını, yerini, özelliklerini yazsın. Yaratıcılığını ve hayal gücünü kullansın. Bakalım kimlerin şatosu daha görkemli, ürkütücü ya da gizemli olacak?
- Söyleşi: Öğrenciler; anneanne, babaanne, büyükbaba, dede gibi ileri yaştaki bir aile büyüğüyle paylaştıkları ya da hayal ettikleri dostluk üzerine söyleşsin. Söyleşi için önceden hazırlayacağınız sorular sayesinde nesillerarası iletişimin iyi ya da kötü yönlerini, neye yarayacağını, nelere neden olabileceğini ortaya çıkarmaya çalışın. Aile büyükleri uzakta yaşayanlar söyleşiyi telefonla da yapabilir.
- Yazma: Tavşandudağı nedeniyle Viola’nın sevilmediğini düşünerek, dış görünümün bazı insanlar için neden bu kadar önemli olduğunu düşünün. Güzel ya da yakışıklı olmak neden bilgili, yetenekli, şefkatli olmaktan daha çok tercih ediliyor? Dış görünüm bir kabuk olabilir mi? Üstelik bu kabuk soyulduğunda altından çıkan hayal kırıklığı yaratamaz mı? Sınıfta kimler dış görünümde neye daha çok değer veriyor? Örneğin, yüzünde yara izi olan biriyle arkadaş olmak sizi rahatsız eder mi? Herkes, bütün bunlar üzerine birer yazı yazsın ve isteyenlerin yazıları sınıfta okunarak tartışılsın.
- Maket: Öğrenciler 4 kişilik gruplara ayrılsın. Her grup hayali bir şatonun maketini yapsın. Kartondan boyaya, yapraklardan kumaşlara kadar çok değişik malzemenin kullanılabileceği maketler bütün okulun görebileceği bir yerde sergilensin.
- Araştırma: “Şato” sözcüğünü araştırın. Yüzlerce yıl önce yapılan, geniş araziler içindeki bu görkemli ve büyük yapıların Avrupa’daki ve ülkemizdeki örneklerini bulmaya çalışın. Sonuçları derleyip sınıfta paylaşın.